این کتاب تلاشی برای بررسی سیره نظری و عملی آیت‌الله طالقانی به عنوان یکی از رهبران انقلاب اسلامی است. نویسنده، زندگینامۀ طالقانی را با توجه به وقایع تاریخ معاصر ایران تدوین کرده و کوشیده است تا تأثیرپذیری طالقانی از محیط سیاسی- اجتماعی زمان خود و تأثیرگذاری متقابل او بر آن را تبیین کند. سه فصل نخست کتاب به دوران تکوین شخصیت او تا آغاز دهه ۱۳۴۰ اختصاص دارد و در ادامه از فصل چهارم؛ اوج‌گیری فعالیت‌های حزبی و سیاسی، محاکمه و دوران زندان و تبعید طالقانی، فعالیت‌هایش در مسجد هدایت، رویکردش نسبت به سازمان مجاهدین خلق و تلاش‌هایش در سازمان‌دهی انقلاب اسلامی تا پیروزی انقلاب بررسی شده است. فصل دهم به بعد به مشارکت طالقانی در ادارۀ کشور پس از پیروزی انقلاب و بحران‌ها و نیز نظریات او دربارۀ حاکمیت مردم و شورا اختصاص دارد . فصل آخر مروری بر پاره‌ای ویژگی‌های شخصیتی و نظرگاه‌های سیاسی-اقتصادی و مذهبی اوست.
