آیتالله طالقانی در میانۀ نزاع نظری و عملی هواداران دو مکتب سرمایهداری و سوسیالیسم، موضوع مالکیت در اسلام را با هدف معرفی رهنمودهای اقتصادی و معیشتی اسلام و مقایسۀ آن با دو مکتب فوق، در جلسات انجمن اسلامی دانشجویان مطرح کرد. این سخنرانیها ابتدا در سال ۱۳۲۹ در مجله فروغ علم منتشر شد و بعداً به صورت کتابی با عنوان «اسلام و مالکیت: در مقایسۀ با نظامهای اقتصادی غرب» به چاپ رسید. کتاب در سال ۱۳۴۳ در زندان قصر، مورد تجدید نظر نهایی طالقانی قرار گرفت و مطالبی به آن افزوده شد. کتاب حاضر آخرین ویرایش کتاب اسلام و مالکیت به همراه ضمایمی دیگر است که مجتمع فرهنگی آیتالله طالقانی با عنوان «مباحث اقتصادی» در جلد هشتم مجموعه آثار آیتالله طالقانی به چاپ رسانده است. ضمایم شامل یک سخنرانی با عنوان «نظر اسلام درباره مالکیت» است که در آبان ۱۳۴۰ ایراد شده و سه مصاحبه دربارۀ نظام بانکداری، مسئلۀ ربا در اسلام و گفتوگو با شبکه NBC آمریکا دربارۀ وضعیت اقتصادی ایران در زمان محمدرضا شاه پهلوی است.