سخنرانی آیت‌الله طالقانی به مناسبت سالگرد قیام ۳۰ تیر

در سی تیر ۱۳۵۸ و مصادف با نخستین سالگرد قیام سی تیر ۱۳۳۱ بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، جبهۀ ملی تصمیم گرفت مراسم یادبودی را برگزار کند. با توجه با اینکه در آستانه این مراسم، اختلاف‌ها بین گروه‌های سیاسی بالا گرفته بود و احتمال درگیری وجود داشت، برگزارکنندگان مراسم از آیت‌الله طالقانی برای سخنرانی دعوت کردند چرا که می‌دانستند او می‌تواند از بروز تنش جلوگیری کند. طالقانی در سخنرانی خود در این مراسم که در میدان بهارستان تهران برگزار شد، با آسیب‌شناسی نهضت‌های تحول‌خواهانه در تاریخ ایران، نسبت به خطر تفرقه برای آینده نهضت مردم ایران هشدار داد و همه را به وحدت فراخواند.

ادامه مطلب

یادبود علی شریعتی

آیت‌الله طالقانی در ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۵۸ در مراسمی که به مناسبت سالروز سفر بی‌بازگشت علی شریعتی به خارج از کشور (معروف به سالگرد هجرت) در دانشگاه تهران برگزار شد، سخنرانی کرد. او در این سخنرانی ضمن تفسیر آیه ۱۱ سورۀ رعد، ویژگی بارز مرحوم شریعتی را شکاکیت او در همۀ مسائل و تلاش صادقانۀ وی برای یافتن پاسخ شک عنوان کرد و این روحیه را رمز موفقیت او در جذب جوانانی که مرعوب یا مجذوب مکاتب مختلف شده بودند دانست. طالقانی همچنین با ذکر خاطراتی از شریعتی، روحیۀ انتقادپذیری وی را ستود و از مخاطبان خود خواست به راه و روش او عمل کنند.

ادامه مطلب

مراسم سومین روز شهادت مطهری

عصر روز پانزدهم اردیبهشت ماه، در سومین روز پس از شهادت آیت‌الله مرتضی مطهری مراسم یادبود آن شهید بزرگوار در حسینیه ارشاد برگزار شد که آیت‌الله طالقانی سخنران این مراسم بود. او درباره شخصیت و روش شهید مطهری و تفاوت و اشتراکش با دکتر علی شریعتی سخن گفت و تأکید کرد که تفاوت در تفسیر قرآن نباید باعث اختلاف شود. سپس با تفسیر سورۀ نازعات، این آیات را با شرایط انقلاب اسلامی ایران تطبیق داد.

ادامه مطلب

پیام رادیویی طالقانی در واکنش به دستگیری فرزندان

۲۳ فروردین ماه ۱۳۵۸، آیت‌الله طالقانی فرزندان خود (ابوالحسن و مجتبی طالقانی و نیز هدی همسر فلسطینی مجتبی) را برای دریافت پیامی که یاسر عرفات برای او ارسال کرده بود، نزد هانی‌الحسن، مسوول دفتر سازمان آزادی‌بخش فلسطین فرستاد. اما آنها در راه بازگشت به خانه توسط اصغر صباغیان و محمد غرضی که از اعضای کمیته و ملبس به لباس سپاه پاسداران بودند، دستگیر و به محل استقرار کمیته در ساختمان سلطنت‌آباد ساواک منتقل شدند. آنها در این توقیف ۱۷ ساعته در سلول انفرادی نگه داشته شدند و دربارۀ ناآرامی‌های گنبدکاووس مورد بازجویی قرار گرفتند.
۲۳ فروردین ماه ۱۳۵۸، آیت‌الله طالقانی فرزندان خود (ابوالحسن و مجتبی طالقانی و نیز هدی همسر فلسطینی مجتبی) را برای دریافت پیامی که یاسر عرفات برای او ارسال کرده بود، نزد هانی‌الحسن، مسوول دفتر سازمان آزادی‌بخش فلسطین فرستاد. اما آنها در راه بازگشت به خانه توسط اصغر صباغیان و محمد غرضی که از اعضای کمیته و ملبس به لباس سپاه پاسداران بودند، دستگیر و به محل استقرار کمیته در ساختمان سلطنت‌آباد ساواک منتقل شدند. آنها در این توقیف ۱۷ ساعته در سلول انفرادی نگه داشته شدند و دربارۀ ناآرامی‌های گنبدکاووس مورد بازجویی قرار گرفتند.
طالقانی پس از آزادی فرزندان، در اعتراض به این اتفاق، در روز ۲۵ فروردین دفاتر خود در تهران را تعطیل و به رامسر سفر کرد. در واکنش به این سفر، راهپیمایی‌های گسترده‌ای از سوی احزاب و نهادهای مختلف و دانش‌آموزان و دانشگاهیان برگزار شد. این سفر اعتراضی سرانجام با وساطت امام خمینی(ره) و دیدار احمد خمینی با طالقانی خاتمه یافت. طالقانی پس از بازگشت، در ۳۱ فروردین، در یک سخنرانی رادیویی حوادث رخ داده را برای عموم مردم توضیح داد. او در این سخنان دستگیری فرزندانش در روز روشن و بدون حکم دادگاه را نشانۀ مسأله‌ای نگران‌کننده دانست، که برای جلوگیری از تکرار حوادثی مشابه کردستان و گنبد، باید نسبت به رفع آن‌ اقدام کرد. وی همچنین با تمجید از تلاش‌ها و زحمات نیروهای پاسدار در کمیته‌ها، تصفیه این ارکان از نیروهای نفوذی و غیر صادق را ضروری اعلام کرد و نسبت به بروز افراط‌گرایی در جامعه نیز هشدار داد و در پایان از همه خواست به دور از دشمنی با یکدیگر محافظ راه مستقیم انقلاب باشند.

ادامه مطلب

سخنرانی مدرسۀ فیضیه

در فروردین ۱۳۵۸ دو تن از فرزندان آیت‌الله طالقانی (ابوالحسن و مجتبی) توسط برخی اعضای کمیتۀ انقلاب (از جمله محمد غرضی) دستگیر شدند. این اتفاق با واکنش تند آیت‌الله طالقانی و سفر اعتراضی به رامسر روبرو شد. به خصوص که ناآرامی‌های کردستان هم اتفاق افتاده بود و این مسائل ایشان را به این نتیجه رساند که نسبت به برخی روندهایی که در حال جا افتادن بود، موضع بگیرد. سفر اعتراضی ایشان با همراهی مردم و گروه‌های سیاسی روبرو شد و تظاهرات و تجمع‌هایی در حمایت از ایشان صورت گرفت.
در این شرایط، امام خمینی، فرزندش احمد خمینی را برای بازگرداندن ایشان به رامسر فرستاد. آیت‌الله طالقانی با آمدن احمد خمینی به همراه او عازم قم شدند. در این سفر به منزل احمد خمینی و نیز منزل آیت‌الله اشراقی داماد امام خمینی رفتند. در نهایت هم در ۳۱ فروردین یکی از مهم‌ترین سخنرانی‌های بعد از انقلاب خود را در مدرسۀ فیضیه قم انجام داد.
ایشان در این سخنرانی از حق تعیین سرنوشت مردم توسط خودشان قاطعانه دفاع کرد و در خصوص انحراف از خواست تودۀ مردم هشدار داد و حتی از حضور کمونیست‌ها در شوراهای محلی در صورت انتخاب از سوی مردم دفاع کرد.

ادامه مطلب

تشویق به عفو عمومی در مراسم سوگند پرسنل شهربانی

صبح روز ۲۱ فروردین ۱۳۵۸، مراسم تحلیف (سوگند) واحدهای مختلف شهربانی، با حضور آیت‌الله طالقانی، محمد مفتح (سرپرست کمیته ۴ انقلاب)، احمد صدر حاج سید جوادی (وزیر کشور وقت)، سرهنگ ممتاز (فرمانده ژاندارمری کشور)، سرهنگ مجللی (رئیس شهربانی کل کشور) و عبدالکریم لاهیجی (سخنگوی جمعیت حقوق‌دانان ایران)، در محوطۀ رژۀ دانشگاه پلیس در تهران برگزار شد. در این مراسم که یک روز پیش از آن در کلیه مراکز شهربانی کشور نیز برگزار شده بود، پرسنل شهربانی پشتیبانی خود را از جمهوری اسلامی اعلام کردند و آیت‌الله طالقانی نیز سخنرانی کرد.
طالقانی در سخنانش با اشاره به این‌ که در محیط اجتماعی فسادزای دورۀ شاه همه به گناه آلوده بودیم و باید توبه کنیم، بین جنایتکاران اصلی شهربانی و کادرهای رده‌ پایین آن تفکیک قائل شد و خواهان مجازات جنایتکاران اصلی و عفو رده‌های پایین‌ شد.

ادامه مطلب

مراسم بازگشایی حسینیه ارشاد

حسینیه ارشاد که محلی برای اجتماع نواندیشان دینی و سخنرانی علی شریعتی و مرتضی مطهری بود، در طول دهه پنجاه با اجبار حکومتی تعطیل شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، این حسینیه در ساعت هفت بعد از ظهر پنجشنبه، شانزدهم فروردین ماه ۱۳۵۸ با حضور جمع گسترده‌ای از مردم و مسئولان دولت موقت بازگشایی شد. آیت الله طالقانی نیز جزء مدعوین این مراسم بوده است.

ادامه مطلب

سخنرانی دوم آیت الله طالقانی در میدان آزادی سنندج

با آغاز ناآرامی در کردستان در اواخر اسفندماه سال ۱۳۵۷، آیت‌الله طالقانی به درخواست پنج نفر از اعضای جمعیت کردهای مقیم مرکز، همراه هیأتی از اعضای شورای انقلاب شامل محمد بهشتی، اکبر هاشمی رفسنجانی، ابوالحسن بنی‌صدر، وزیر کشور، احمد صدر حاج سیدجوادی، و شکرالله پاک‌نژاد (رهبر گروه فلسطین قبل از انقلاب و جبهه دموکراتیک ملی ایران بعد از انقلاب) و افرادی دیگر در روز اول فروردین ماه ۱۳۵۸، به سنندج سفر کرد. دیدار با اعضای شورای موقت شهر سنندج و جلسه با علامه مفتی‌زاده و عزالدین حسینی(از علمای کرد اهل تسنن)، سخنرانی در میدان اصلی و میدان آزادی در جمع مردم سنندج و عیادت مجروحان در بیمارستان شهر از برنامه‌های این سفر بودند.
متن حاضر، سخنرانی آیت‌الله طالقانی به تاریخ پنجم فروردین ۱۳۵۸ در میدان آزادی سنندج، با حضور مردم این شهر است. طالقانی در این سخنرانی با اذعان به محرومیت‌ منطقه کردستان از تلاش حکومت جدید برای رفع این مشکلات گفته و خبر داده است برای برقراری آرامش در شهر، فعلا شورای موقتی برای یک هفته تشکیل می‌شود و سپس در انتخاباتی که برگزار خواهد شد اعضای شورای شهر سنندج با آرای عمومی انتخاب می‌شوند. او در پایان مردم را دعوت کرده است تا در رفراندوم تعیین شکل نظام سیاسی ایران که چند روز بعد در سراسر ایران برگزار می‌شود نیز شرکت کنند. متأسفانه کلمات ابتدایی این سخنرانی در متن موجود نیستند.

ادامه مطلب

طرح ویژگی‌های حکومت جدید پیش از برگزاری رفراندوم جمهوری اسلامی

آیت‌الله طالقانی در مصاحبه‌ای مفصل در تاریخ ۲۵ اسفند ماه ۱۳۵۷ به سؤالات خبرنگاران داخلی و خارجی دربارۀ مسائل پیش روی حکومت انقلابی جدید پاسخ داد. محاکمات انقلابی، حکم اعدام، تردیدهای مطرح شده درباره رفراندوم و ماهیت نظام جمهوری اسلامی و امکان مشارکت مخالفان و منتقدان در تدوین قانون اساسی از جمله مسائل مطرح شده در این مصاحبه‌ بود.

ادامه مطلب

سخنرانی بر مزار مصدق

چهاردهم اسفند ۱۳۵۷ مصادف با سالگرد درگذشت محمد مصدق- نخست وزیر اسبق ایران و از رهبران نهضت ملی شدن صنعت نفت که با کودتا برکنار شد- دوستداران او فرصت را مغتنم شمردند تا در سایه پیروزی انقلاب اسلامی برای نخستین بار بر سر مزار او گرد هم آیند. تدارکات و برگزاری مراسم به صورت عمده توسط جبهه ملی و جبهه دموکراتیک ملی انجام شد، اما احزاب و شخصیت‌های دیگر نیز از مردم برای حضور در این مراسم دعوت کرده بودند. بنابراین اعضای شورای انقلاب، آیت‌الله طالقانی را به عنوان سخنران این مراسم انتخاب کردند تا با حضور او، از درگیری احتمالی بین نیروهای مختلف سیاسی در محل پیشگیری کنند. جمعیت زیادی در این مراسم حضور یافتند و این تنها مراسم سالگرد مصدق بود که با مجوز رسمی دولت برگزار شد.
طالقانی در سخنرانی خود به این مناسبت، از شخصیت مصدق تجلیل کرد و ضمن بازخوانی مختصر تاریخ ایران از زمان مشروطیت تا انقلاب اسلامی، به تحلیل علت شکست جنبش‌های مردمی از جمله نهضت ملی پرداخت و با تاکید بر ضرورت درس آموزی انقلابیون از این شکست‌ها خواستار حفظ وحدت و کنار گذاشتن اختلاف‌ها در شرایط حساس کشور پس از پیروزی انقلاب شد.

ادامه مطلب

دیدار هیأت‌هایی از لبنان، پولیساریو و لیبی با آیت الله طالقانی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، هیأت های خارجی بسیاری به ایران آمدند که اغلب آنها با آیت الله طالقانی دیدار می کردند. از جمله این که هیأت لبنانی به همراهی شهید مصطفی چمران به دیدار ایشان آمدند و نیز هیأتی به نمایندگی جبهه آزادی بخش پولیساریو (صحرای غربی) به سرپرستی بشیر مصطفی السید با آیت الله طالقانی دیدار کردند. هیأتی از لیبی نیز به سرپرستی عبدالسلام جلود در چهارم اردیبهشت به ملاقات ایشان آمدند.

ادامه مطلب

دیدار یاسر عرفات و طالقانی

یاسر عرفات، رئیس سازمان آزادی بخش فلسطین، در ۲۸ بهمن ۱۳۵۷ و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، به ایران سفر کرد. عرفات در جریان این سفر تاریخی، سفارت فلسطین در ایران را افتتاح کرد و به دیدار آیت‌الله طالقانی در دفتر موقت او- که در منزل خلیل رضایی (پدر رضایی‌ها از اعضای سازمان مجاهدین خلق اولیه) بود- رفت. طالقانی در ابتدای این دیدار، طی سخنانی همبستگی ملت ایران با مردم فلسطین را اعلام و نسبت به محقق شدن چنین دیداری ابراز شادی و شگفتی کرد.
متن زیر گزارش روزنامۀ اطلاعات از سخنان طالقانی در این دیدار است.

ادامه مطلب