این کتاب مجموعۀ پنج سخنرانی از آیت‌الله طالقانی با موضوع وحدت مردم و آزادی انسان است که از ۳۰ تیر تا ۳۱ مرداد ۱۳۵۸ ایراد شده است. سخنرانی اول با عنوان «وحدت در پرتو قسط و شورای اسلامی» خطابۀ طالقانی به مناسبت قیام سی‌ام تیر در میدان بهارستان است. اما سخنرانی‌های بعدی کتاب مربوط به ماه مبارک رمضان‌اند: «حریت در سایه مکتب» در ۲۳ مرداد به مناسبت شهادت امام علی(ع) و «اختیار انسان و استبداد طاغوت» در ۲۵ مرداد (که در کتاب به اشتباه ۲۷ مرداد ذکر شده است) در کاخ سعدآباد ایراد شده‌اند. «امانت‌های انسانی و عدالت اجتماعی» مربوط به مراسم افطاری شهرداری تهران در ۲۶ مرداد است که در استادیوم انقلاب ورزشگاه آزادی برگزار شده بود و بخش آخر با عنوان «قرآن محور وحدت مسلمین» سخنان طالقانی در مراسم افطاری با حضور سفرای کشورهای اسلامی، نماینده سازمان آزادی‌بخش فلسطین و هیأت دولت در ۳۱ مرداد ۱۳۵۸ است.
