آیتالله طالقانی در ۲۷ دی ماه ۱۳۵۷ پیامی خطاب به مراسمی در مدرسه عالی دختران (دانشگاه الزهرای فعلی) صادر کرد و با اشاره ضمنی به جشنهای هنر شیراز، از ترویج فرهنگ ابتذال انتقاد کرد و جوانان را به فاصله گرفتن از فرهنگ استعماری فراخواند.
آیتالله طالقانی در پیامی به تاریخ ۲۶ دی ماه سال ۱۳۵۷، به خبر تظاهرات از سوی عشیرهنشینهای جنوب در حمایت از رژیم شاه واکنش نشان داد. او در این پیام ضمن اشاره به ظلمهای رژیم پهلوی به عشایر ایران، شایعه آمادگی عشایر برای حمله به روستاهای مجاور را باورنکردنی خواند، و در پایان از عشایر مناطق جنوب خواست تا حضورشان در صف انقلاب را نشان دهند.
در جریان انقلاب، دانشگاهها بارها صحنۀ تحصن و تظاهرات بودند. به دنبال تحصنی که دوم دیماه سال ۱۳۵۷ از سوی اساتید دانشگاهها در ساختمان مرکزی وزارت علوم آغاز شد، در پنجم دی، کامران نجاتاللهی از اساتید دانشگاه پلی تکنیک، در جریان حمله نظامیان به متحصنین، به شهادت رسید. در پی این اتفاق، دانشگاهها تا ۲۳ دیماه تعطیل شد. در همین راستا آیتالله طالقانی در پیامی به تاریخ ۲۱ دی، ضمن گرامیداشت یاد شهید نجاتاللهی، اقدام سازمان ملی دانشگاهیان برای بازگشایی دانشگاهها را تأیید کرد و سرانجام با تجمع گستردهای که ۲۳ دی ماه ۱۳۵۷ با حضور و سخنرانی آیتالله طالقانی برگزار شد، درِ دانشگاه باز شد.
آیتالله طالقانی در پیامی به تاریخ بیستم دیماه ۱۳۵۷، که پس از مراجعه برخی خانوادههای ارتشی به وی منتشر شد، ضمن تفکیک قائل شدن میان برخی از فرماندهان ارتش که در کشتار مردم نقش دارند و سایر نیروهای ارتشی که مجبور به اطاعت از این فرماندهان هستند، به گروه اخیر اطمینان خاطر داد که ملت انقلابی علیه آنها نخواهند بود و همچنین از آرزوی این مردم برای دیدن ارتش در میان صفوف خود سخن گفت.
این پیام با هماهنگی مهدی بازرگان و محمد بهشتی و در راستای مذاکرات آنها با مقامات عالیرتبه کشوری و لشکری، صادر شد.
آیتالله طالقانی در تاریخ ۱۸ دی ماه ۱۳۵۷ پس از تظاهرات معلمان در بهشت زهرا در پیامی خطاب به فرهنگیان از جایگاه مهم آنها در انقلاب واقعی سخن گفت. از نظر او برای آنکه انقلاب سطحی و روبنایی نباشد، باید دگرگونی عمیق در انسانها به وجود بیاید که این وظیفه بر عهدۀ دستگاه آموزش و پرورش و به ویژه فرهنگیان و معلمان است.
به دنبال اعتصاب گسترده در زمستان سال ۱۳۵۷، آیتالله طالقانی از برخی مشاغلی که خدمات ضروری ارائه میدهند، درخواست کرد که به کار خود بازگردند. در همین چارچوب، او در هجدهم دی ماه در پیامی از آتشنشانان خواست که اعتصاب خود را بشکنند.
به دنبال اعتصاب گسترده در زمستان سال ۱۳۵۷، نفت و بنزین در سطح جامعه کمیاب شد و نگرانیهایی را ایجاد کرد. در همین راستا آیتالله طالقانی هجدهم دی ماه در سخنانی ضمن امیدواری نسبت به رفع این کمبودها با اقدامات هیأت اعزامی امام خمینی، از مردم خواست تا دست به ذخیره و احتکار نیازمندیهای ضروری زندگی نزنند.
پس از اوج گرفتن نهضت انقلابی در پاییز ۱۳۵۷، برخورد خشونتآمیز مردم انقلابی با افرادی که گمان میکردند از عوامل یا وابسته به حکومت شاهنشاهیاند، افزایش یافت. برای کنترل این شرایط آیتالله طالقانی در شانزدهم دیماه با صدور بیانیهای از مردم انقلابی خواست تا از برخورد خودسرانه با این افراد خودداری کرده و محاکمه آنها را، در صورتی که از جنایتکاران سرشناس باشند، به دادگاه عدل اسلامی بسپارند.
آیتالله طالقانی در پیامی که ۲۵ آذر ماه ۱۳۵۷ و بعد از تظاهرات گسترده در روزهای تاسوعا و عاشورای آن سال، منتشر شد، ضمن هشدار درباره برخی جنایتهای حکومت پهلوی، از مقاومت و تلاش نیروهای انقلابی برای احقاق حق ملت قدردانی کرد.
آیت الله طالقانی کمی بعد از آزادی از زندان در پاییز ۱۳۵۷، در اعلامیهای به تاریخ چهارم محرم برابر با ۱۴ آذر ۱۳۵۷، از مردم خواست که در روز تاسوعا که مصادف با سالروز صدور اعلامیۀ حقوق بشر نیز بود، در سراسر ایران راهپیمایی کنند. این اعلامیه در حالی صادر شد که در تهران و برخی از شهرهای دیگر حکومت نظامی برقرار و تظاهرات و تجمع مردم، ممنوع بود. پس از صدور اعلامیه، حکومت پهلوی بر طالقانی فشار آورد که اعلامیهاش را پس بگیرد اما علیرغم فشارها، راهپیمایی تاسوعا برگزار شد که مقدمهای برای برگزاری راهپیمایی عاشورا نیز شد.
از صبح روز تاسوعا، مصادف با ۱۹ آذر ۱۳۵۷، مردم از نقاط مختلف شهر به طرف میدان آزادی (شهیاد سابق) حرکت کردند. راهپیمایی تاسوعا در تهران از عظیمترین و پرجمیتترین راهپیماییهای سال ۵۷ به شمار میرود. آیتالله طالقانی نیز از خیابان شمیران با همراهان خود تا میدان فردوسی پیاده آمد و سپس به اصرار آنها باقی مسیر را با ماشین فولکس استیشنی که برای این کار آماده شده بود طی کرد. نماز ظهر تاسوعا و عاشورا به امامت آیتالله طالقانی در میدان آزادی تهران و با حضور راهپیمایان اقامه شد.
آیتالله طالقانی در پیامی به تاریخ یازدهم آذر ماه ۱۳۵۷ به مناسبت آغاز ماه محرم، به تیراندازی و کشتن مردم در خیابانها در دهم آذر ماه واکنش نشان داد. او در این پیام ضمن تشریح ادعای جدید شاه، مبنی بر تشکیل دولت ملی ائتلافی و پشتیبانی از قانون اساسی، آن را در تناقض با تشدید سرکوبها دانست و توصیههایی هم به منظور زنده نگهداشتن عزاداریهای محرم و هدایت آن به سمت مبارزه سیاسی ملت ایران ارائه کرد.
آیتالله طالقانی در ۱۷ آبان ۱۳۵۷ به پیام امام خمینی(ره) که به مناسبت آزادی او از زندان حکومت پهلوی در هشتم آبان ۱۳۵۷ و درپی برخاستن موج انقلاب صادر شده بود، پاسخ داد. او در این پیام بر عزم خود مبنی بر تداوم مبارزه تحت هدایت و یاری پروردگار، زیر پرچمی واحد، در کنار برادران مبارز و مسلمان و با ارشاد و هدایت امام خمینی تاکید و به طولانی بودن راه رهایی نیز اشاره کرد.
کلیه حق و حقوق برای مجتمع فرهنگی آیت الله طالقانی محفوظ می باشد.
