متن حاضر مقاله‌ای از آیت‌الله طالقانی است که در سال ۱۳۳۸ در نشریۀ مکتب تشیع به چاپ رسیده است. انسان با اتکای به ادراکات بسیط فطری می‌تواند به اسرار مجهول پی ببرد. اما فطرت انسانی به دست عوامل محیط و معلومات محدود اکتسابی دچار انحراف می‌شود. بی‌دینی نیز ناشی از انحراف از فطرت است. البته منظور آن نیست که انسان نباید به سمت تکامل عقلی برود بلکه مسئله این است که معلومات محدود بشری نباید موجب غرور و توهم شود که این غرور و توهم موجب انواع شرک است. دعوت پیامبران هم دعوت به بازگشت به فطرت است. قرآن نور هدایتی است که موجب تقویت هم فطرت است و هم عقل. مطالعۀ قرآن باعث می‌شود که انسان از اوهام به دور بماند و مستعد بذر دانش محکم شود.