معرفی: در اردیبهشت ماه سال 1340 نهضت آزادی ایران به همت گروهی از چهره‌های فعال در نهضت مقاومت ملی از جمله آیت‌الله طالقانی، یدالله سحابی و مهدی بازرگان تشکیل می‌شود. در همان اردیبهشت ماه، طالقانی به مناسبت تشکیل نهضت آزادی بیانیه‌ای صادر کرد و در آن ابتدا وضعیت نابسامان مملکت و ضرورت تشکیل چنین نهضتی را توضیح داد و سپس، پیوستن خود را به این نهضت اعلام کرد. همچنین، او با ذکر آیه‌هایی از قرآن از مردم هم دعوت کرد به این نهضت بپیوندند.
تاریخ ایجاد اثر: اردیبهشت 1340
منبع مورد استفاده: مناره‌ای در کویر؛ مجموعه مقالات آیت‌الله طالقانی، جلد اول (توحید و استبداد)، محمد بسته‌نگار، چاپ اول، 1377، انتشارات قلم، صص 387-389؛ به نقل از اسناد نهضت آزادی ایران، جلد اول، قسمت دوم، صفحه 4، از انتشارات نهضت آزادی ایران خارج از کشور.
متن

بیانیه به مناسبت تشکیل نهضت آزادی ایران

 

به یاری خداوند قهار و توانا 

برادران و هموطنان عزیز 

شما به چشم خویشتن وضع نکبت‌بار این سرزمين تاریخی و این کشور اسلامی را می‌نگرید. می‌بینید که در اثر سلطه‌ی غارتگران، چگونه فقر اخلاقی و مادی گریبان‌گیر اکثر مردم گشته. بدبینی و بداندیشی و پراکندگی چگونه بر سراسر این مملکت سایه گسترده است. کسانی که برای شنیدن هر ندای حقی «کر» و برای دیدن پر تو هر حقیقتي «کور» هستند، نه به خود رحم می‌کنند، نه به مردم. تا جایی که مملکت را در معرض طوفان حوادث و بر لب پرتگاه مخوفی قرار داده‌اند.

چاره چیست؟ چگونه می‌توان تا سقوط قطعی حیات معنوی و مادی کشور سکوت اختیار نمود یا فقط به بهانه لاابالی‌گری و سر باز زدن از هر مسئولیتی در انتظار فرج غیبی نشست؟ 

باید مردانی که محیط، آلوده و زبونشان نساخته و غیرت و احساس مسئولیت در آنان نمرده، دور هم گرد آیند. راه صحیح و اصيل مبارزه بر علیه فساد و مفسدین جامعه‌ی ایرانی را مشخص نمایند. با متانت و مآل‌اندیشی با خلوص قلب و نیت برای رضای خدا و مردم قدم‌های قطعی‌تر و محکم‌تری بردارند. تا راه آزادی و آزادمنشی را برای ملت ایران بگشایند. 

بحمدالله جمعی که طی سال‌های سخت ثبات قدم و پاکی نیت خود را ابراز داشته در برابر تهدید و محرومیت و زجر و زندان خود را نباخته، در تعقیب هدف‌های ملی برای نجات مملکت کوشیده‌اند و در این هنگام خطير به تشکیل نهضت آزادی ایران قیام و اقدام نموده‌اند. 

اینجانب اگر چه از کوتاهی در انجام وظیفۀ خود نزد خدا و اولیای اسلام و نیاکان بزرگوارم شرمسارم ولی پیوسته در صف مبارزه با فساد و مفسدین باقی مانده و به این سبب دعوت همکاری با بنیادگذاران نهضت آزادی را پذیرفتم. چند روز قبل که برای تحکیم عزم و اطمینان روحی از خداوند متعال وسیلۀ قرآن کریمش کسب تکلیف و تفأل کردم، آیۀ 94 و 95 از سوره نساء در برابر چشمانم ظاهر گشت. به این مضمون:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا ضَرَبْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَتَبَيَّنُوا وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقَى إِلَيْكُمُ السَّلَامَ لَسْتَ مُؤْمِنًا تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فَعِندَ اللَّهِ مَغَانِمُ كَثِيرَةٌ  كَذَلِكَ كُنتُم مِّن قَبْلُ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَتَبَيَّنُوا  إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا. لَّا يَسْتَوِي الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُولِي الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ  فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِينَ دَرَجَةً  وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا.»

ای کسانی که ایمان آورده‌اید. وقتی در راه خدا قدم بر می‌دارید، چشم بگشایید. دوست و دشمن را نیک بشناسید. راه و چاه را از هم تشخیص دهید. کسانی که بدون عذر ساکت نشسته‌اند، با کسانی که از مال و جان دریغ نداشته در راه حق و حقیقت مجاهده می‌نمایند، یکسان نیستند. خداوند با درجۀ ممتازی مجاهدین به مال و جان را بر عزلت‌گزیدگان برتری و بزرگی داده، وعدۀ پاداش داده است.

مسلماً افراد آلوده سست عنصر و بد سابقه را در این جمعیت راهی نیست ولی از هموطنان مؤمن و غیور خواستارم مراقبت نمایند دست‌های ناپاک و دو دل در آن رخنه ننمایند و هر تصمیمی با مشورت انجام پذیرد. و احدی را حق تحمیل نظر شخصی (که نتیجۀ آن بی‌نظمی و بروز اشکال در نیل به منظورهای پاک ملی خواهد بود) نباشد. خداوند متعال به چنین جمع که در طریق خدمت مردم تحقق آمال ملت می‌کوشد، وعدۀ رستگاری فرموده است. 

امیدوارم برادران دینی و هموطنان عزیز با آمادگی و خلوص نیت به وظایف خطیر خود در این مرحله از تاریخ ایران در کمال امید و همت عمل نمایند. 

سید محمود طالقانی 

//پایان متن

پی‌دی‌اف

مناره‌ای در کویر؛ مجموعه مقالات آیت‌الله طالقانی، جلد اول (توحید و استبداد)، محمد بسته‌نگار، چاپ اول، 1377، انتشارات قلم، صص 387-389؛ به نقل از اسناد نهضت آزادی ایران، جلد اول، قسمت دوم، صفحه 4، از انتشارات نهضت آزادی ایران خارج از کشور.

نسخه صوتی

این محتوا فاقد نسخه صوتی است.

نسخه ویدیویی

این محتوا فاقد نسخه ویدئویی است.

گالری تصاویر

این محتوا فاقد گالری تصاویر است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *