پرتوی از قرآن، جلد چهارم؛ تفسیر سورۀ آل عمران، آیات ۱۳۰ تا ۱۳۶

متن حاضر تفسیر آیات ۱۳۰ تا ۱۳۶ سورۀ آل عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد چهارم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. این جلد از این کتاب شامل تفسیر آیاتی از سورۀ آل عمران و سورۀ نساء است.
این آیات ادامۀ شرح ماجرای جنگ احد است که سپس در آن به موضوع ربا پرداخته می‎شود، طالقانی در تفسیر این آیات دربارۀ پیوند ماجرای جنگ احد و تحریم ربا بحث می‌کند.
لازم به ذکر است که کتاب‌ شش جلدی «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن، بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد چهارم؛ تفسیر سورۀ آل عمران، آیات ۱۲۱ تا ۱۲۹

متن حاضر تفسیر آیات ۱۲۱ تا ۱۲۹ سورۀ آل عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد چهارم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. این جلد از این کتاب شامل تفسیر آیاتی از سورۀ آل عمران و سورۀ نساء است که با تفسیر همین آیات ۱۲۱ تا ۱۲۹ سورۀ آل عمران آغاز می‌شود.
طالقانی در تفسیر این آیات که مربوط به ماجرای جنگ احد است به شیوۀ رهبری پیامبر توجه کرده است.
لازم به ذکر است که کتاب‌ شش جلدی «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن، بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را نگاشته و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد سوم؛ تفسیر سورۀ آل‌عمران آیات ۱۱۰ تا ۱۲۰

متن حاضر تفسیر آیات ۱۱۰ تا ۱۲۰ سورۀ آل‌عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد سوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. طالقانی در تفسیر این آیات به مباحثی چون نقش وحی در تکامل اجتماعات انسانی و تبعات فاصله گرفتن جوامع مختلف در طول تاریخ از وحی و توحید پرداخته است. او عوامل انحطاط یهودیان را به عنوان مثال ذکر کرده است.
اثر حاضر، جلد سوم این مجموعۀ شش جلدی است که تفسیر آیات ۱ تا ۱۲۰ سوره آل عمران را در برمی‌گیرد. این کتاب در فاصله سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ نگارش یافته است و نخستین بار در سال ۱۳۵۸ پس از وفات طالقانی منتشر شده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد سوم؛ تفسیر سورۀ آل‌عمران آیات ۹۳ تا ۱۰۹

متن حاضر تفسیر آیات ۹۳ تا ۱۰۹ سورۀ آل‌عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد سوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. طالقانی در تفسیر این آیات ابتدا دربارۀ علت حرام شدن برخی طعام‌ها برای بنی‌اسرائیل در تورات و سپس دربارۀ هدف و چگونگی ساختن خانه کعبه و همچنین مسجدالاقصی توضیح داده است. او طبق این آیات، هدف از ساخت خانه خدا را گسترده شدن آهنگ عرفان و شعور در سراسر زمین و قرار گرفتن همه در یک صف و به یک جهت و از میان رفتن فاصله‌ها و امتیازها عنوان کرده است. طالقانی در تفسیر آیات بعدی به چگونگی و تبعات گمراهی پس از هدایت پرداخته و در نهایت، موضوع اعتصام به حبل‌الله را شرح داده است. او در تفسیر این آیات هدف از نزول وحی و کتاب را همین اعتصام به حبل‌الله معرفی می‌کند و طبق آن هر کس به این ریسمان چنگ زند با هدایت خدا به نور و درخشندگی می‌رسد و هر کس از طاغوت‌های درونی و بیرونی پیروی کند، دچار تاریکی و تیرگی خواهد شد.
اثر حاضر، جلد سوم این مجموعۀ شش جلدی است که تفسیر آیات ۱ تا ۱۲۰ سوره آل عمران را دربرمی‌گیرد. این کتاب در فاصله سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ نگارش یافته است و نخستین بار در سال ۱۳۵۸ پس از وفات طالقانی منتشر شده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد سوم؛ تفسیر سورۀ آل‌عمران آیات ۵۲ تا ۶۸

متن حاضر تفسیر آیات ۵۲ تا ۶۸ سورۀ آل‌عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد سوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. آیت‌الله طالقانی در تفسیر این آیات، به چگونگی مصلوب شدن و فوت حضرت عیسی (ع) طبق روایات مختلف اشاره شده و همچنین شرح حادثه نجران و دعوت به مباهله آورده شده و نیز در پایان دربارۀ حقیقت آیین ابراهیم گفته شده است.
اثر حاضر، جلد سوم این مجموعۀ شش جلدی است که تفسیر آیات ۱ تا ۱۲۰ سوره آل عمران را در برمی‌گیرد. این کتاب در فاصلۀ سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ نگارش یافته است و نخستین بار در سال ۱۳۵۸ پس از وفات طالقانی منتشر شده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد سوم؛ تفسیر سورۀ آل‌عمران آیات ۳۳ تا ۵۱

متن حاضر تفسیر آیات ۳۳ تا ۵۱ سورۀ آل‌عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد سوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. آیت‌الله طالقانی در تفسیر این آیات، پس از شرح داستان حضرت مریم و ذکریا و تولد مسیح (ع)، مفهوم اصطفاء را به کمک علم ژنتیک و توارث شرح داده و همچنین داستان تولد یحیی را تفسیر کرده است.
اثر حاضر، جلد سوم این مجموعۀ شش جلدی است که تفسیر آیات ۱ تا ۱۲۰ سوره آل عمران را در برمی‌گیرد. این کتاب در فاصله سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ نگارش یافته است و نخستین بار در سال ۱۳۵۸ پس از وفات طالقانی منتشر شده است. لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

سخنرانی عید فطر ۱۳۴۸

آیت‌الله طالقانی در خطبه نماز عید فطر سال ۱۳۴۸ که در مسجد هدایت ایراد کرد، ابتدا به بحث فطرت پرداخت و با بیان این که انسان‌ها فطرتاً موحد هستند و اختلاف بعد از آن ایجاد می‌شود که عقل اکتسابی جای عقل فطری را می‌گیرد، رسالت پیامبران را بشارت و انذار به پیامدهای عمل دانست. او همچنین، بر حاکمیت کتاب خدا به جای حاکمیت فرد تأکید کرد و گفت کسانی که فقط به رساله عمل می‌کنند، دین را نفهمیده‌اند، چرا که اصل دین حرکت به سمت حاکمیت کتاب است.
سپس طالقانی به وضعیت فلسطین و آوارگان فلسطینی اشاره کرد و کمک به مسلمان را امری فرامرزی دانست. در آن مقطع (خرداد ۱۳۴۸ ، ژوئن ۱۹۶۹) درگیری‌های در فلسطین افزایش یافته و به موج آوارگی فلسطینی‌ها که از ۱۹۶۷ و پس از جنگ ۶ روزه آغاز شد، دامن زده بود. بنابراین طالقانی با تأکید بر لزوم کمک به آوارگان فلسطینی، بعد از این سخنرانی، فطریۀ خود را به فلسطینیان اختصاص داد و گروهی از مردم هم در این عمل از او پیروی کردند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد دوم؛ تفسیر سورۀ بقره، آیات ۲۴۳ تا ۲۵۲

متن حاضر تفسیر آیات ۲۴۳ تا ۲۵۲ سوره بقره به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد دوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. آیت‌الله طالقانی در تفسیر این آیات به شرح داستانی از بنی اسرائیل پس از حضرت موسی و پادشاهی پیامبران بعد از او می‌پردازد و همچنین می‌کوشد نشان دهد که قرآن این داستان را در مقدمۀ بیان مرسل بودن حضرت محمد (ص) آورده است.
اثر حاضر، جلد دوم این مجموعه است که تفسیر جزء دوم قرآن کریم (آیات ۱۴۳ تا پایان سوره بقره) را در برمی‌گیرد. این جلد پس از تفسیر جزء سی‌ام به رشتۀ تحریر درآمده و نخستین بار در فاصله سال‌های ۱۳۴۶ تا ۱۳۴۸ به چاپ رسیده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

مقدمۀ انجیل برنابا

نسخه خطی انجیل برنابا به زبان ایتالیایی نخستین بار در قرن هجدهم میلادی در کتابخانه ای در شهر آمستردام کشف شد. برخی محققان دربارۀ انتساب آن به برنابا که از حواریون حضرت مسیح(ع) بود تردید کرده‌اند. پس از ترجمه این انجیل به انگلیسی و سپس عربی، نخستین بار حیدرقلی سردار کابلی در سال ۱۳۰۱ آن را از عربی به فارسی برگرداند اما ترجمه او تحت‌اللفظی و برای فهم عامه نسبتا دشوار بود. به همین سبب در سال ۱۳۴۴ در زندان قصر، آیت‌الله طالقانی به مرتضی فهیم کرمانی توصیه کرد ترجمه روان‌تری از این اثر ارائه دهد و خودش نیز مقدمه‌ای تحقیقی بر آن نوشت.
او در این مقدمه به شرح تاریخچۀ این انجیل و ایرادات و شبهاتی که بر آن وارد شده، پرداخته و از جمله این نظریه را که انجیل برنابا ساخته و پرداخته مسلمانان است، نقد کرده است. طالقانی در ادامه دلایل و راه‌هایی را توضیح داده که از طریق آنها می‌توان به اصالت این اثر و مطالبی که در آن آمده است، پی برد و در پایان چگونگی آشنایی‌اش با این کتاب و ترجمۀ آن را ذکر کرده است.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد دوم؛ تفسیر سورۀ بقره، آیات ۱۴۴ تا ۱۵۰

متن حاضر تفسیر آیات ۱۴۴ تا ۱۵۰ سوره بقره به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد دوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. از منظر آیت‌الله طالقانی این آیات که ماجرای تغییر قبله مسلمین و مجادلات بر سر آن را روایت می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای دارد.
اثر حاضر، جلد دوم این مجموعه است که تفسیر جزء دوم قرآن کریم (آیات ۱۴۳ تا پایان سوره بقره) را در برمی‌گیرد. این جلد پس از تفسیر جزء سی‌ام به رشتۀ تحریر درآمده و نخستین بار در فاصله سال‌های ۱۳۴۶ تا ۱۳۴۸ به چاپ رسیده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

درس‌های قرآنی؛ واقعۀ بزرگ تاریخی عاشورا (مجموعه هفت سخنرانی)

آیت‌الله طالقانی زمانی که در زندان به سر می‌برده، به صورت منظم و نیز پراکنده سخنانی پیرامون درس‌آموزی از قرآن و بهره‌گیری از مضامین آن برای زندگی ایراد کرده است که بخش منظم آن در کتاب «پرتوی از قرآن» به صورت تفسیر قرآن و بخش پراکندۀ آن بعدها در بخش «با قرآن در زندان» در کتاب «درس‌های قرآنی» منتشر شده است. بخش اخیر بر اساس یادداشت‌های شخصی محمدمهدی جعفری، از یاران و همراهان طالقانی در زندان، از آن سخنرانی‌ها تهیه شده است و از ۱۹ شهریور ۱۳۴۳ تا ۲۳ اردیبهشت ۱۳۴۴ را در بر می‌گیرد. جعفری در این باره می‌نویسد: «این مطالب را نه می‌توان تقریرات آیت‌الله طالقانی دانست و نه سخنرانی‌های ضبط شدۀ ایشان به حساب آورد. بلکه برداشت‌هایی است، غالباً نقل به مضمون، از این کمترین که گاه برای تکمیل جمله‌ای و مطلبی از خاطرۀ دچار پیری شده و احیاناً به فراموشی افتاده، سود جسته‌ام و گاه نیز از منابعی استفاده شده است.»
مطلب حاضر متن سلسله سخنرانی‌های آیت‌الله طالقانی در دهۀ اول محرم در زندان قصر است که در هفت جلسه، از هفدهم اردیبهشت ۱۳۴۴ (برابر با پنجم محرم) تا بیست و سوم اردیبهشت ۱۳۴۴ (برابر با یازدهم محرم) درباره واقعه عاشورا ایراد شده است.

ادامه مطلب

درس‌های قرآنی؛ حج، نفی عبودیت‌ها

آیت‌الله طالقانی زمانی که در زندان به سر می‌برده، به صورت منظم و نیز پراکنده سخنانی پیرامون درس‌آموزی از قرآن و بهره‌گیری از مضامین آن برای زندگی ایراد کرده است که بخش منظم آن در کتاب «پرتوی از قرآن» به صورت تفسیر قرآن و بخش پراکندۀ آن بعدها در بخش «با قرآن در زندان» در کتاب «درس‌های قرآنی» منتشر شده است. بخش اخیر بر اساس یادداشت‌های شخصی محمدمهدی جعفری، از یاران و همراهان طالقانی در زندان، از آن سخنرانی‌ها تهیه شده است و از ۱۹ شهریور ۱۳۴۳ تا ۲۳ اردیبهشت ۱۳۴۴ را در بر می‌گیرد. جعفری در این باره می‌نویسد: «این مطالب را نه می‌توان تقریرات آیت‌الله طالقانی دانست و نه سخنرانی‌های ضبط شدۀ ایشان به حساب آورد. بلکه برداشت‌هایی است، غالباً نقل به مضمون، از این کمترین که گاه برای تکمیل جمله‌ای و مطلبی از خاطرۀ دچار پیری شده و احیاناً به فراموشی افتاده، سود جسته‌ام و گاه نیز از منابعی استفاده شده است.»
مطلب حاضر متن یکی از این سخنرانی‌هاست که در تاریخ ۲۴ فروردین ۱۳۴۴ ایراد شده و طالقانی در آن به موضوع جایگاه و اهمیت عید قربان و فطر به عنوان مهمترین اعیاد مسلمان پرداخته است.

ادامه مطلب