مراسم افطار شهرداری تهران

آیت‌الله طالقانی در ۲۶ مرداد سال ۱۳۵۸، در استادیوم انقلاب (ورزشگاه آزادی) در مهمانی افطار شهرداری تهران و با حضور نمایندگان مردم از سراسر شهر تهران سخنرانی کرد. او این سخنرانی را با بحث دربارۀ مسئولیت امانت و امانت‌داری آغاز کرده و دربارۀ شایستگی افراد در جایگاه‌های نظام الهی توضیح داد. سپس دربارۀ مسائل روز مردم و دولت، تقاضاهای مردم، مسئولیت‌های دولت و راهکارهای حل مسائل و مشکلات پند داده است و در نهایت، با آرزوی توفیق برای مردم فلسطین به مناسبت روز قدس، سخنان خود را پایان داد.

ادامه مطلب

سخنرانی شب قدر ۲۱ رمضان ۱۳۵۸

آیت‌الله طالقانی سخنان خود را در مراسم شب قدر سال ۱۳۵۸ مصادف با ۲۳ مرداد، در کاخ سعدآباد با سخنانی دربارۀ لزوم هوشیاری مردم در مقابل بازگشت انسان‌های مستبد که بر مردم حکمرانی و ظلم کنند، آغاز کرد و سپس به مفهوم اجتماع توحیدی پرداخت. همچنین، ایشان نسبت به بازگشت استبداد و مسلط شدن سطه به نام دین هشدار داد. به علاوه، آیت‌الله طالقانی با اشاره به سجایای اخلاقی امام علی (ع) این ملت را بیش از ملت‌های دیگر منتسب به ایشان می‌داند و خون شهدای هفدهم شهریور را ادامه خون امام علی(ع) می‌داند. به همین دلیل از مردم می‌خواهد رویۀ علی را در پیش داشته باشند.

ادامه مطلب

خطبه‌های طالقانی در نماز جمعه اول

آیت‌الله طالقانی به نماز جمعه توجه ویژه داشت و بارها در مسجد هدایت از اهمیت آن سخن گفته بود و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بانی برگزاری نماز جمعه در مسجد جامع نارمک بود. بنابراین شش ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی پیشنهاد کرد سنت نماز جمعه احیاء شود. با موافقت امام خمینی(ره) با این امر، امامان جمعه در سراسر کشور منصوب شدند و طالقانی نیز به عنوان امام جمعه تهران، نمازهای باشکوهی را در دانشگاه تهران با حضور جمع زیادی از مردم اقامه کرد. آخرین نماز جمعه به امامت او نیز در بهشت زهرا برگزار شد.
پنجم مرداد ماه ۱۳۵۸، برابر با دوم ماه رمضان، اولین نماز جمعه به امامت آیت‌الله طالقانی برگزار شد. بر اساس گزارش‌های موجود، بیش از یک میلیون نفر از مردم برای اقامه این نماز حضور یافتند و استقبال به حدی بود که حوالی ساعت ۱۱ صبح، راهیابی به محل برگزاری نماز دشوار شده بود. حضور مسوولان سیاسی و مذهبی کشور و خبرنگاران داخلی و خارجی از اهمیت این رویداد حکایت می‌کرد.
آیت‌الله طالقانی در خطبۀ اول نماز جمعه، ضمن اشارۀ مختصر به تاریخچه برگزاری اولین نماز جمعه در زمان پیامبر اسلام، نماز جمعه را صف به هم پیوسته همه مسلمانان در سراسر جهان خواند و در ادامه با اشاره به ناآرامی‌های کشور، همگان را به وحدت فرامی خواند. او به انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی نیز پرداخت و با انتقاد از کسانی که معتقدند آزادی در انتخابات نیست، حضور همه اقشار و مخالفان را در انتخابات را مورد تأکید قرار داد. طالقانی در خطبه دوم با بیان این که سرنوشت ما به سرنوشت دیگر ملل تحت ستم پیوند خورده است، برای همه این ملت‌ها به خصوص ملت فلسطین آرزوی پیروزی کرد.

ادامه مطلب

درس‌های قرآنی؛ با قرآن در صحنه (۴)

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، از آیت‌الله طالقانی درخواست شد به ارائه تفسیر قرآن در قالب یک برنامه تلویزیونی بپردازد. این برنامه «با قرآن در صحنه» نام گرفت که با اجرای احمد جلالی از چهارم اردیبهشت تا بیست و پنجم مرداد ۱۳۵۸ از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شد. طالقانی درباره این برنامه می‌گوید: «هدف ما از این برنامه این است که حال که در صحنه انقلاب اسلامی حاضر شده‌ایم، و هر کدام از ما در جمهوری اسلامی مسئولیتی بر دوش داریم، قرآن را با خود در صحنه داشته باشیم. پرداختن به قرآن و تطبیق مفاهیم آن با زندگی و ملموس کردن آن نه تنها کارساز و موثر است، بلکه ضامن تداوم این نهضت در آینده نیز هست.»
مطلب حاضر، چهارمین قسمت از برنامه «با قرآن در صحنه» است که طالقانی در آن به بحث دربارۀ چیستی معجزه و قرآن به عنوان معجزۀ پیامبر اسلام پرداخته است. او ضمن توجه به مواجهه با قرآن در بستر تاریخی آن، دربارۀ ابعاد مختلف اعجاز قرآن سخن گفته و در پایان نیز به دو پرسش دربارۀ ناآرامی در خوزستان و نیز کاندیدا شدن خود برای پست ریاست جمهوری پاسخ داده است.

ادامه مطلب

نظر آیت‌الله طالقانی دربارۀ انقلاب و حکومت اسلامی

آیت‌الله طالقانی در نشستی خبری در تاریخ شانزدهم بهمن ماه ۱۳۵۷ با حضور خبرنگاران خارجی به سؤالات دربارۀ چیستی انقلاب اسلامی و آیندۀ نظام سیاسی بعد از انقلاب، پاسخ داد. از جمله مسائل مطرح شده در این نشست، حکومت روحانیان در اسلام، نقش مبارزان کمونیست در انقلاب، حکومت نمونه اسلامی، حمایت از مردم فلسطین، تاثیر انقلاب ایران بر جوامع اسلامی، حقوق زنان در اسلام، دولت شاپور بختیار و دستگیری علی‌اصغر حاج‌سید‌جوادی بود.
گزارش این کنفرانس خبری در روزنامه‌های مختلفی از جمله کیهان و اطلاعات به چاپ رسیده است. با توجه به برخی تفاوت‌ها در متن دو گزارش روزنامه‌های کیهان و اطلاعات و نیز اهمیت این نشست خبری، هر دو گزارش در متن زیر آمده است.

ادامه مطلب

مجموعه سخنرانی‌های «تبیین رسالت برای قیام به قسط»

همزمان با اوج گرفتن حرکت انقلابی مردم ایران، آیت‌الله طالقانی که در آبان‌ماه از زندان آزاد شده بود، طی شش جلسه سخنرانی در مسجد هدایت در آذر و دی‌ماه ۱۳۵۷، به تفسیر آیۀ ۲۵ سورۀ حدید، معروف به آیۀ قیام به قسط، پرداخت.
طالقانی در این جلسات با طرح مسائل بنیادینی چون مفهوم شناخت و ایمان به اصول از تاثیر آموزه‌های قرآنی بر تضعیف نظام استبدادی و تلاش استعمار برای کم کردن نقش قرآن در زندگی، به تشریح معنای قیام و نقش رهبری در آن می پردازد. وی همچنین با تببین رسالت انبیا، از مفهوم قسط در قرآن و تفاوت آن با عدالت اجتماعی در ادبیات چپ نیز سخن می‌گوید و به اهمیت جایگاه مفهوم ناس در این پدیده اشاره دارد.
طالقانی در این جلسات تفسیر که به تناسب موضوع به شرایط روز انقلاب ایران هم اشاره می‌کند، از جایگاه قیام در مکتب انبیا و مسئولیت تک تک افراد جامعه در قبال مسائل اجتماعی برای رسیدن به جامعه قسط صحبت کرده و با پرداختن به دوگانه حزب الله و حزب الشیطان از وضعیت تاریخی نهضت ایران سخن می‌گوید. چیستی حکومت اسلامی و ضرورت وحدت در جامعه مفاهیم دیگری است که طالقانی در ضمن پرداختن به آن‌ها از تاثیر مخرب حرکت‌های کمونیستی و غرب‌گرا در نهضت‌های پیشین مردم ایران می‌گوید. طالقانی هدف قیام به قسط را شکستن هرگونه بت‌گرایی اعم از مکتب‌پرستی و علم‌پرستی توصیف می‌کند و در آخرین جلسه سخنرانی خود که مصادف با سالروز اربعین شهدای کربلا است، از آزادی همه مکاتب در حکومت اسلامی می‌گوید و ضرورت وحدت در شعار و هدف را به تمام نیروهای انقلابی هشدار می‌دهد.

ادامه مطلب

پیام آیت‌الله طالقانی به مناسبت هفته همبستگی دانشگاهیان

آیت‌الله طالقانی چند روزی پس از آزادی از زندان در آبان ماه سال ۱۳۵۷، به مناسبت هفته همبستگی دانشگاهیان پیامی صادر کرد که در آن، ضمن یاد کردن از علی شریعتی به عنوان کسی که در راه گسترش مکتب اسلام در میان جوانان تلاش کرده است، از دانشگاهیان خواست در مسیر تداوم نهضت انقلابی باقی بمانند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد چهارم؛ تفسیر سوره نساء در زندان، آیات ۲۲ تا ۲۸

متن حاضر تفسیر آیات ۲۲ تا ۲۸ سوره نساء به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد چهارم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. این جلد از این کتاب شامل تفسیر آیاتی از سورۀ آل عمران و سورۀ نساء است.
آیت‌الله طالقانی تا زمستان سال ۱۳۵۴ تفسیر آیات سوره نساء را تا آیۀ ۲۲ پیش برده بود ولی این روند به دلیل دستگیری او در این سال متوقف شد تا اینکه بعداً در زندان تفسیر آیات ابتدایی این سوره را از اول تا آیه ۲۴ مجدداً مکتوب کرد و به خارج از زندان فرستاد. لذا تفسیر و دسته‌بندی تفسیری برخی از این آیات دو بار آمده است. البته در محتوا تفاوت‌ وجود دارد. آیات ۲۲ تا ۲۸ سورۀ نساء دربارۀ زنا و فحشا و احکام مربوط به نسب و سبب است. طالقانی در تفسیر این آیات بر حکمت‌های این احکام که مبتنی بر ساختار روحی و جسمی و عرفی زن و مرد است، تأکید می‌کند.
لازم است یادآور شویم که کتاب‌ شش جلدی «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن، بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را نگاشته و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد چهارم؛ تفسیر سوره نساء در زندان، آیات ۱۵ تا ۲۱

متن حاضر تفسیر آیات ۱۵ تا ۲۱ سوره نساء به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد چهارم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. این جلد از این کتاب شامل تفسیر آیاتی از سورۀ آل عمران و سورۀ نساء است.
آیت‌الله طالقانی تا زمستان سال ۱۳۵۴ تفسیر آیات سوره نساء را تا آیۀ ۲۲ پیش برده بود ولی این روند به دلیل دستگیری او در این سال متوقف شد تا اینکه بعداً در زندان تفسیر آیات ابتدایی این سوره را از اول تا آیه ۲۴ مجدداً مکتوب کرد و به خارج از زندان فرستاد. لذا تفسیر و دسته‌بندی تفسیری برخی از این آیات دو بار آمده است. البته در محتوا تفاوت‌ وجود دارد. آیات ۱۵ تا ۲۱ سورۀ نساء دربارۀ زنا و فحشا و احکام مربوط به آن است. طالقانی این بار در تفسیر دوبارۀ این آیات کوشیده است نشان دهد اسلام با احکام مربوط به زنا و فحشا چگونه سعی در اصلاح خانواده و اجتماع و حفظ آنها از فساد دارند.
لازم است یادآور شویم که کتاب‌ شش جلدی «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن، بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را نگاشته و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد چهارم؛ تفسیر سوره نساء در زندان، آیات ۱۱ تا ۱۴

آیت الله طالقانی, کتاب پرتوی از قرآن, شرکت سهامی انتشار, کتاب, مذهبی, تفسیر قرآن, سورۀ نساء, خلقت, زن, مرد, ازدواج, عدل, یتیم, قسط, ارث
معرفی: متن حاضر تفسیر آیات ۱۱ تا ۱۴ سوره نساء به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد چهارم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. این جلد از این کتاب شامل تفسیر آیاتی از سورۀ آل عمران و سورۀ نساء است.
آیت‌الله طالقانی تا زمستان سال ۱۳۵۴ تفسیر آیات سوره نساء را تا آیۀ ۲۲ پیش برده بود ولی این روند به دلیل دستگیری او در این سال متوقف شد تا اینکه بعداً در زندان تفسیر آیات ابتدایی این سوره را از اول تا آیه ۲۴ مجدداً مکتوب کرد و به خارج از زندان فرستاد. لذا تفسیر و دسته‌بندی تفسیری برخی از این آیات دو بار آمده است. البته در محتوا تفاوت‌ وجود دارد. آیات ۱۱ تا ۱۴ سورۀ نساء درباره احکام ارث است؛ آیت الله طالقانی این بار در تفسیر دوبارۀ این آیات کوشیده است برخی از آیات و احکام ارث را با تکیه و استناد به علم روز تفسیر کند و برای بشر امروز معقول ترسیم کند.
لازم است ذکر شود که کتاب‌ شش جلدی «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن، بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را نگاشته و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد چهارم؛ تفسیر سوره نساء در زندان، آیات ۷ تا ۱۰

متن حاضر تفسیر آیات ۷ تا ۱۰ سوره نساء به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد چهارم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. این جلد از این کتاب شامل تفسیر آیاتی از سورۀ آل عمران و سورۀ نساء است.
آیت‌الله طالقانی تا زمستان سال ۱۳۵۴ تفسیر آیات سوره نساء را تا آیۀ ۲۲ پیش برده بود ولی این روند به دلیل دستگیری او در این سال متوقف شد تا اینکه بعداً در زندان تفسیر آیات ابتدایی این سوره را از اول تا آیه ۲۴ مجدداً مکتوب کرد و به خارج از زندان فرستاد. لذا تفسیر و دسته‌بندی تفسیری برخی از این آیات دو بار آمده است. البته در محتوا تفاوت‌ وجود دارد. آیات ۷ تا ۱۰ سورۀ نساء دربارۀ توصیه به رعایت قسط و عدل دربارۀ ایتام و زنان است. طالقانی این بار در تفسیر دوبارۀ این آیات بر قوانین ارث و تلاش برای جلوگیری از ظلم به ایتام در کلام قرآن تأکید کرده است.
لازم است ذکر شود که کتاب‌ شش جلدی «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن، بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را نگاشته و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد چهارم؛ تفسیر سوره نساء در زندان، آیات ۱ تا ۶

متن حاضر تفسیر آیات ۱ تا ۶ سوره نساء به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد چهارم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. این جلد از این کتاب شامل تفسیر آیاتی از سورۀ آل عمران و سورۀ نساء است.
طالقانی تا زمستان سال ۱۳۵۴ تفسیر آیات سوره نساء را تا آیۀ ۲۲ پیش برده بود ولی این روند به دلیل دستگیری او در این سال متوقف شد تا اینکه بعداً در زندان تفسیر آیات ابتدایی این سوره را از اول تا آیه ۲۴ مجدداً مکتوب کرد و به خارج از زندان فرستاد. لذا تفسیر و دسته‌بندی تفسیری برخی از این آیات دو بار آمده است. البته در محتوا تفاوت‌ وجود دارد. آیات ۱ تا ۶ سورۀ نساء دربارۀ توصیه به رعایت قسط و عدل دربارۀ ایتام و زنان است. طالقانی این بار در تفسیر دوبارۀ این آیات بیشتر بر وضعیت تاریخی و الزامات اجتماعی زمان نزول متمرکز بوده است.
لازم است ذکر شود که کتاب‌ شش جلدی «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن، بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را نگاشته و منتشر کند.

ادامه مطلب