آیتالله طالقانی در سخنرانیای که متن آن در مجلۀ نور دانش منتشر شده، دربارۀ ویژگیها و رخدادهای دورههای پنجم و ششم که از آخرین دورههای سیر تاریخی اسلام هستند و دورۀ پراکندگی و انحطاط مسلمانان است، نوشته و شرایط مسلمانان را در این دوران وصف کرده است.
این متن مقالهای است از آیتالله طالقانی شمارۀ ششم هفتهنامه نور دانش در آبان ماه ۱۳۲۶ منتشر شده است. طالقانی در این مقاله از اعدامها و قتلعامهایی که نمایندگان مسیح و یهودیان در طول تاریخ انجام دادند، سخن گفته و این فجایع را درس عبرتی برای دستگاههای دینی مسلمان برشمرده است.
لازم به ذکر است که در کتاب منارهای در کویر دربارۀ این مقاله چنین توضیح داده شده است: «این مقاله که دنباله سیر تاریخ ادیان و جزء سخنرانیهای رادیویی است در رادیوی آن زمان قرائت نشد و بدین جهت در مجلۀ نور دانش درج گردید.»
آیتالله طالقانی در سال ۱۳۲۵ به درخواست اداره تبلیغات وقت، مجموعه مطالبی را برای رادیو ارسال کرد که در قالب سلسله برنامههایی از ۱۹ بهمن ۱۳۲۵ تا ۴ تیر ۱۳۲۶ از این رسانه پخش شد. این مطالب توسط گوینده رادیو خوانده میشدند و طالقانی متن آنها را بعداً در قالب کتاب «گفتارها» نیز منتشر کرد. این برنامهها در روزگاری پخش میشد که عموم متشرعین و روحانیان استفاده از رادیو را دارای اشکال میدانستند.
مطلب حاضر متن یکی از این برنامههاست که ۱۲ خرداد ۱۳۲۶، مصادف با ۱۳ رجب ۱۳۶۶ هجری قمری، به مناسبت ولادت حضرت علی(ع) منتشر شده است. طالقانی در این برنامه با ذکر بخشی از مقدمۀ خود بر نهجالبلاغه ضمن برشمردن ابعاد گوناگون شخصیت امام علی(ع)، مسلمانان را به پیروی از اخلاق و فضایل ایشان دعوت میکند.
آیتالله طالقانی در سال ۱۳۲۵ به درخواست اداره تبلیغات وقت، مجموعه مطالبی را برای رادیو ارسال کرد که در قالب سلسله برنامههایی از ۱۹ بهمن ۱۳۲۵ تا ۴ تیر ۱۳۲۶ از این رسانه پخش شد. این مطالب توسط گوینده رادیو خوانده میشدند و طالقانی متن آنها را بعدا در قالب کتاب «گفتارها» نیز منتشر کرد. این برنامهها در روزگاری پخش میشد که عموم متشرعین و روحانیان استفاده از رادیو را دارای اشکال میدانستند.
مطلب حاضر متن یکی از این برنامههاست که بیستم فروردین ۱۳۲۶ پخش شده و طالقانی در باب موضوع فطرت و خداشناسی داستانی را دربارۀ دانشمندی اصفهانی نقل کرده است که به علت کفرگوییهایش به هندوستان تبعید شده است. او این داستان را در برنامه بعدی، بیست و سوم فروردین، نیز ادامه داده و در پایان سخنان خود را با ترجمۀ آیههای ۲۰ و ۲۱ سورۀ بقره به پایان رسانده است.
لازم به ذکر است که «قهوه خانۀ سورات» که در این داستان از آن سخن گفته شده، در اصل نام رمانی از برناردن دوسن پیر (نویسنده فرانسوی قرن هجده میلادی) است که توسط محمدعلی جمالزاده به فارسی ترجمه شده است. در این رمان نیز معتقدان ادیان مختلف با هم بحث میکنند.
آیتالله طالقانی در سال ۱۳۲۵ به درخواست اداره تبلیغات وقت، مجموعه مطالبی را برای رادیو ارسال کرد که در قالب سلسله برنامههایی از ۱۹ بهمن ۱۳۲۵ تا ۴ تیر ۱۳۲۶ از این رسانه پخش شد. این مطالب توسط گوینده رادیو خوانده میشدند و طالقانی متن آنها را بعدا در قالب کتاب «گفتارها» نیز منتشر کرد. این برنامهها در روزگاری پخش میشد که عموم متشرعین و روحانیان استفاده از رادیو را دارای اشکال میدانستند.
مطلب حاضر، متن یکی از این برنامههاست که در تاریخ شانزدهم فروردین سال ۱۳۲۶، مصادف با روز وفات حضرت فاطمه زهرا(س) ، منتشر شده است. آیتالله طالقانی این مطلب را با مقدمهای دربارۀ جایگاه زن در قرآن و سیره پیامبر(ص) آغاز کرده و سپس به شرح زندگانی آن حضرت به عنوان دختر پیامبر، همسر امام علی(ع) و نیز در مقام مهم مادری پرداخته است. او این مبحث را با ذکر خطبهای که حضرت فاطمه(س) در روزهای پایانی عمر خود در جمع زنان مدینه ایراد کردند، به پایان رسانده است.
آیتالله طالقانی در سال ۱۳۲۵ به درخواست اداره تبلیغات وقت، مجموعه مطالبی را برای رادیو ارسال کرد که در قالب سلسله برنامههایی از ۱۹ بهمن ۱۳۲۵ تا ۴ تیر ۱۳۲۶ از این رسانه پخش شد. این مطالب توسط گوینده رادیو خوانده میشدند و طالقانی متن آنها را بعدا در قالب کتاب «گفتارها» نیز منتشر کرد. این برنامهها در روزگاری پخش میشد که عموم متشرعین و روحانیان استفاده از رادیو را دارای اشکال میدانستند.
مطلب حاضر، متن یکی از این برنامههاست که در تاریخ نهم فروردین ماه ۱۳۲۶ منتشر شده است.در این برنامه طالقانی، به ارتباط فطرت و خداشناسی اختصاص پرداخته و شیوه پیامبران را در دور شدن از محیط عادات برای نزدیک شدن به فطرت خود و خداپرستی شرح میدهد. همچنین توضیح میدهد که چگونه در طول تاریخ سوءاستفاده از دین باعث ایجاد اوهام، خرافات و شرک شده است.
آیتالله طالقانی در سال ۱۳۲۵ به درخواست اداره تبلیغات وقت، مجموعه مطالبی را برای رادیو ارسال کرد که در قالب سلسله برنامههایی از ۱۹ بهمن ۱۳۲۵ تا ۴ تیر ۱۳۲۶ از این رسانه پخش شد. این مطالب توسط گوینده رادیو خوانده میشدند و طالقانی متن آنها را بعدا در قالب کتاب «گفتارها» نیز منتشر کرد. این برنامهها در روزگاری پخش میشد که عموم متشرعین و روحانیان استفاده از رادیو را دارای اشکال میدانستند.
مطلب حاضر متن یکی از این برنامههاست که در سوم فروردین ۱۳۲۶ منتشر شده است. آیتالله طالقانی در این مطلب، به مناسبت عید نوروز، به تغییراتی که در سبک زندگی و فرهنگ مردم ایران با ورود اسلام ایجاد شد، اشاره کرده است. او عید نوروز را یکی از رسوم حسنه ایران باستان برمیشمرد که اسلام سنتهای پسندیدۀ آن را حفظ و رسوم ناپسندش را حذف کرد.
آیتالله طالقانی در سال ۱۳۲۵ به درخواست اداره تبلیغات وقت، مجموعه مطالبی را برای رادیو ارسال کرد که در قالب سلسلسه برنامههایی از ۱۹ بهمن ۱۳۲۵ تا ۴ تیر ۱۳۲۶ از این رسانه پخش شد. این مطالب توسط گوینده رادیو خوانده میشدند و طالقانی متن آنها را بعدا در قالب کتاب «گفتارها» نیز منتشر کرد. این برنامهها در روزگاری پخش میشد که عموم متشرعین و روحانیان استفاده از رادیو را دارای اشکال میدانستند.
طالقانی در ده جلسه از مجموع جلسات این برنامهها، به بحث درباره تعلیم و تربیت در اسلام پرداخته است که این مطالب بعدها در برخی نشریات مانند آیین اسلام نیز بازنشر شدهاند. او در جلسه نخست بحث خود را با صحبت از نسبت موضوع تربیت با قوای درونی انسانها آغاز میکند و در دومین جلسه که بخشی از آن به مناسبت ولادت پیامبر اسلام به طرح ضرورت مسئله وحدت اختصاص مییابد، از نقش محیط بر تربیت انسانها میگوید. طالقانی در سومین جلسه مسأله تربیت قوای درونی انسان بر اساس اصول قرآنی را مورد بررسی قرار میده دو در جلسات بعدی با استناد به یافتههای علمی و بهرهگیری از زبان تمثیل، مکانیسم دفاعی بدن در مقابل آفات و سموم را تشریح میکند و با تأکید بر نقش ایمان در انجام عمل، به واکاوی این امر میپردازد که چرا انسان علیرغم داشتن علم به مضرات عملی، به انجام آن گرایش دارد. تاکید او در این بحث، ضرر اعمالی همچون مصرف الکل، مواد مخدر و قمار بر بدن انسان و جامعه با استناد به آیات قرآن و برخی از پژوهشهای علمی است.
لازم به ذکر است که جلسۀ چهارم این سلسله سخنرانی با عنوان «مسئولیت برای حفظ جسم» در یکی از شمارههای سال ششم نشریۀ آیین اسلام در خرداد ماه ۱۳۲۸ نیز منتشر شده است.
این متن مقالۀ آیتالله طالقانی به مناسبت تولد حضرت زهرا (س) است که در شماره هفتم اردیبهشت ماه ۱۳۲۴ مجلۀ آیین اسلام منتشر شده است. او در این مقاله به اجمال به فرازهای زندگی حضرت فاطمه (س) اشاره میکند و برای زندگی ایشان چهار دورۀ تولد، شیرخوارگی، کودکی تا هجرت از مکه و زندگی در مکه را برمیشمارد. همچنین، به نقش تربیتی ایشان در رشد امام حسین (ع) اشاره میکند.
کلیه حق و حقوق برای مجتمع فرهنگی آیت الله طالقانی محفوظ می باشد.
