درس‌های قرآنی؛ با قرآن در صحنه (۶)

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، از آیت‌الله طالقانی درخواست شد به ارائه تفسیر قرآن در قالب یک برنامه تلویزیونی بپردازد. این برنامه «با قرآن در صحنه» نام گرفت که با اجرای احمد جلالی از چهارم اردیبهشت تا بیست و پنجم مرداد ۱۳۵۸ از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شد. طالقانی درباره این برنامه می‌گوید :« هدف ما از این برنامه این است که حال که در صحنه انقلاب اسلامی حاضر شده‌ایم، و هر کدام از ما در جمهوری اسلامی مسوولیتی بر دوش داریم، قرآن را با خود در صحنه داشته باشیم. پرداختن به قرآن و تطبیق مفاهیم آن با زندگی و ملموس کردن آن نه تنها کارساز و موثر است، بلکه ضامن تداوم این نهضت در آینده نیز هست.»
مطلب حاضر، ششمین قسمت از برنامه«با قرآن در صحنه» است که طالقانی در آن با رد نظریۀ صرفه در موضوع اعجاز قرآن، تاکید کرده است که قرآن بر مبنای «آیات بینات» معجزه به حساب می‌آید و ضمن شرح این موضوع به رد مادیگرایی و ریشه‌های آن نیز پرداخته است.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد سوم؛ تفسیر سورۀ آل‌عمران آیات ۹۳ تا ۱۰۹

متن حاضر تفسیر آیات ۹۳ تا ۱۰۹ سورۀ آل‌عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد سوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. طالقانی در تفسیر این آیات ابتدا دربارۀ علت حرام شدن برخی طعام‌ها برای بنی‌اسرائیل در تورات و سپس دربارۀ هدف و چگونگی ساختن خانه کعبه و همچنین مسجدالاقصی توضیح داده است. او طبق این آیات، هدف از ساخت خانه خدا را گسترده شدن آهنگ عرفان و شعور در سراسر زمین و قرار گرفتن همه در یک صف و به یک جهت و از میان رفتن فاصله‌ها و امتیازها عنوان کرده است. طالقانی در تفسیر آیات بعدی به چگونگی و تبعات گمراهی پس از هدایت پرداخته و در نهایت، موضوع اعتصام به حبل‌الله را شرح داده است. او در تفسیر این آیات هدف از نزول وحی و کتاب را همین اعتصام به حبل‌الله معرفی می‌کند و طبق آن هر کس به این ریسمان چنگ زند با هدایت خدا به نور و درخشندگی می‌رسد و هر کس از طاغوت‌های درونی و بیرونی پیروی کند، دچار تاریکی و تیرگی خواهد شد.
اثر حاضر، جلد سوم این مجموعۀ شش جلدی است که تفسیر آیات ۱ تا ۱۲۰ سوره آل عمران را دربرمی‌گیرد. این کتاب در فاصله سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ نگارش یافته است و نخستین بار در سال ۱۳۵۸ پس از وفات طالقانی منتشر شده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب