درسهای قرآنی؛ توحید، سرود آزادی
آیتالله طالقانی زمانی که در زندان به سر میبرده، به صورت منظم و نیز پراکنده سخنانی پیرامون درسآموزی از قرآن و بهرهگیری از مضامین آن برای زندگی ایراد کرده است که بخش منظم آن در کتاب «پرتوی از قرآن» به صورت تفسیر قرآن و بخش پراکندۀ آن بعدها در بخش «با قرآن در زندان» در کتاب «درسهای قرآنی» منتشر شده است. بخش اخیر بر اساس یادداشتهای شخصی محمدمهدی جعفری، از یاران و همراهان طالقانی در زندان، از آن سخنرانیها تهیه شده است و از ۱۹ شهریور ۱۳۴۳ تا ۲۳ اردیبهشت ۱۳۴۴ را در بر میگیرد. جعفری در این باره مینویسد: «این مطالب را نه میتوان تقریرات آیتالله طالقانی دانست و نه سخنرانیهای ضبط شدۀ ایشان به حساب آورد. بلکه برداشتهایی است، غالباً نقل به مضمون، از این کمترین که گاه برای تکمیل جملهای و مطلبی از خاطرۀ دچار پیری شده و احیاناً به فراموشی افتاده، سود جستهام و گاه نیز از منابعی استفاده شده است.»
مطلب حاضر متن یکی از این سخنرانیهاست که در تاریخ دهم دی ماه ۱۳۴۳ ایراد شده و طالقانی در آن به بررسی معنای آزادی واقعی در نسبتش با «توحید» پرداخته است.
