پرتوی از قرآن، جلد سوم؛ تفسیر سورۀ آل‌عمران آیات ۵۲ تا ۶۸

متن حاضر تفسیر آیات ۵۲ تا ۶۸ سورۀ آل‌عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد سوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. آیت‌الله طالقانی در تفسیر این آیات، به چگونگی مصلوب شدن و فوت حضرت عیسی (ع) طبق روایات مختلف اشاره شده و همچنین شرح حادثه نجران و دعوت به مباهله آورده شده و نیز در پایان دربارۀ حقیقت آیین ابراهیم گفته شده است.
اثر حاضر، جلد سوم این مجموعۀ شش جلدی است که تفسیر آیات ۱ تا ۱۲۰ سوره آل عمران را در برمی‌گیرد. این کتاب در فاصلۀ سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ نگارش یافته است و نخستین بار در سال ۱۳۵۸ پس از وفات طالقانی منتشر شده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

بی‌دینی امروز جهان، عکس‌العمل دستگاه‌های دینی دیروز است

آیت‌الله طالقانی در این مقاله که سال ۱۳۲۸ در مجلۀ مسلمین منتشر شده است، با بررسی تاریخ ادیان این نکته را مطرح می‌کند که اگر امروز مردم جهان نسبت به دین بدبین هستند، علت آن جنایت‌ها و سوءاستفاده‌هایی است که دستگاه‌های دینی به خصوص مسیحیت در گذشته مرتکب شدند. مردم در غرب با کنار گذاشتن دین توانستند پیشرفت کنند و بقیۀ مردم جهان به خصوص در شرق، تقلید از این رویه را در پیش گرفتند اما موفق نبودند.

ادامه مطلب

نمونه‌ای از فجایع دستگاه‌های دینی

این متن مقاله‌ای است از آیت‌الله طالقانی شمارۀ ششم هفته‌نامه نور دانش در آبان ماه ۱۳۲۶ منتشر شده است. طالقانی در این مقاله از اعدام‌ها و قتل‌عام‌هایی که نمایندگان مسیح و یهودیان در طول تاریخ انجام دادند، سخن گفته و این فجایع را درس عبرتی برای دستگاه‌های دینی مسلمان برشمرده است.
لازم به ذکر است که در کتاب مناره‌ای در کویر دربارۀ این مقاله چنین توضیح داده شده است: «این مقاله که دنباله سیر تاریخ ادیان و جزء سخنرانی‌های رادیویی است در رادیوی آن زمان قرائت نشد و بدین جهت در مجلۀ نور دانش درج گردید.»

ادامه مطلب

سلسله سخنرانی‌های رادیویی؛ بیابان و مدرسۀ انبیاء

آیت‌الله طالقانی در سال ۱۳۲۵ به درخواست اداره تبلیغات وقت، مجموعه مطالبی را برای رادیو ارسال کرد که در قالب سلسله برنامه‌هایی از ۱۹ بهمن ۱۳۲۵ تا ۴ تیر ۱۳۲۶ از این رسانه پخش شد. این مطالب توسط گوینده رادیو خوانده می‌شدند و طالقانی متن آن‌ها را بعدا در قالب کتاب «گفتارها» نیز منتشر کرد. این برنامه‌ها در روزگاری پخش می‌شد که عموم متشرعین و روحانیان استفاده از رادیو را دارای اشکال می‌دانستند.
مطلب حاضر، متن یکی از این برنامه‌هاست که در تاریخ نهم فروردین ماه ۱۳۲۶ منتشر شده است.در این برنامه طالقانی، به ارتباط فطرت و خداشناسی اختصاص پرداخته و شیوه پیامبران را در دور شدن از محیط عادات برای نزدیک شدن به فطرت خود و خداپرستی شرح می‌دهد. همچنین توضیح می‌دهد که چگونه در طول تاریخ سوءاستفاده از دین باعث ایجاد اوهام، خرافات و شرک شده است.

ادامه مطلب