سخنرانی در مراسم بازگشایی دانشگاه‌ تهران

در جریان انقلاب، دانشگاه‌ها بارها و بارها صحنۀ تحصن و تظاهرات بودند و به ویژه از مهر ۱۳۵۷ درگیری و ناآرامی در دانشگاه تهران شدت بسیار گرفت که در نتیجۀ آن، این دانشگاه به تعطیلی کشانده شد. سازمان ملی دانشگاهیان در دی ماه تلاش کرد که دانشگاه‌ها بازگشایی شوند تا دانشجویان بار دیگر به صحنه دانشگاه بازگردند. بر اثر این تلاش‌ها، در ۲۳ دی ماه، با دعوت سازمان ملی دانشگاهیان، با تظاهراتی گسترده و با حضور جمعیت بزرگی در دانشگاه تهران، تحصن اساتید خاتمه یافت و درب دانشگاه باز شد. آیت‌الله طالقانی از جمله کسانی بود که در این تجمع حضور داشت و در آن سخنرانی کرد. گزارشی از این تجمع در روزنامۀ اطلاعات مورخ ۲۴ دی ماه ۱۳۵۷ منتشر شده که در آن گزارش گزیده‌ای از سخنان طالقانی هم آمده است.

ادامه مطلب

تشییع پیکر آیت‌الله طالقانی از دانشگاه تهران تا بهشت زهرا

آیت‌الله طالقانی در شامگاه ۱۸ شهریور سال ۱۳۵۸ و در سن ۶۸ سالگی درگذشت. پیکر او را در بامداد نوزدهم شهریور برای وداع آخر به مسجد دانشگاه تهران منتقل کردند. جمعیت زیادی برای وداع با او در دانشگاه تهران جمع شدند. سپس، مراسم تشییع، در روز نوزدهم شهریور با حضور جمعیت بزرگی از علاقه‌مندان ایشان از دانشگاه تهران تا بهشت زهرا انجام شد.

ادامه مطلب

وداع با پیکر آیت‌الله طالقانی در دانشگاه تهران

آیت‌الله طالقانی در شامگاه ۱۸ شهریور سال ۱۳۵۸ و در سن ۶۸ سالگی درگذشت. پیکر او را در بامداد نوزدهم شهریور برای وداع آخر به مسجد دانشگاه تهران منتقل کردند. با اعلام خبر فوت طالقانی از رادیو، جمعیت زیادی برای وداع با او در دانشگاه تهران جمع شدند.

ادامه مطلب

خطبه‌های طالقانی در آخرین نماز جمعه

آیت‌الله طالقانی به نماز جمعه توجه ویژه داشت و بارها در مسجد هدایت از اهمیت آن سخن گفته بود و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بانی برگزاری نماز جمعه در مسجد جامع نارمک بود. بنابراین شش ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی پیشنهاد کرد سنت نماز جمعه احیاء شود که با موافقت امام خمینی روبرو شد.
طالقانی به عنوان امام جمعه تهران، نمازهای باشکوهی را در دانشگاه تهران با حضور جمع زیادی از مردم اقامه کرد. آخرین نماز جمعه به امامت او نیز در بهشت زهرا برگزار شد.
شانزدهم شهریور ۱۳۵۸، ششمین نماز جمعه به امامت آیت‌الله طالقانی برگزار شد. این نماز جمعه که به دلیل گرامیداشت یاد شهدای کشتار هفدهم شهریور ۱۳۵۷ در بهشت زهرا برگزار شد، آخرین نماز جمعه به امامت طالقانی نیز بود. دو روز بعد در شامگاه هجدهم شهریور او وفات یافت.
همان روز، آیت‌الله طالقانی غسال‌خانه جدید بهشت زهرا را نیز افتتاح کرده و پس از احوال‌پرسی با غسال به او گفته بود: «مرا اینجا آوردند خوب بشویی!» و سه روز بعد، پیکر او را به بهشت زهرا بردند.
طالقانی در خطبۀ اول این نماز جهاد در راه خدا و شهدای این راه را ستود و در خطبۀ دوم به اهمیت موضوع «سپردن امور به دست خود مردم» پرداخت و ریشه ناآرامی‌های کردستان را هم در عدم اجرای این امر دانست و دوباره بر ضرورت تأسیس شوراها تأکید کرد.
لازم به ذکر است که در برخی منابع به اشتباه نماز روز جمعه دوم شهریور ۱۳۵۸ را که نماز عید فطر بوده است، نماز جمعه به حساب آورده و لذا این نماز جمعه را که دو هفته بعد از آن برگزار شده، هفتمین نمازجمعه نامگذاری کرده‌اند.

ادامه مطلب

آیت‌الله طالقانی در مجلس خبرگان قانون اساسی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مجلس خبرگان قانون اساسی به منظور تدوین و تصویب قانون اساسی برای نظام جدید تأسیس و در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ در محل سابق مجلس شورای ملی افتتاح شد.
آیت‌الله طالقانی به عنوان نماینده مردم تهران بیشترین آرا را برای ورود به مجلس خبرگان قانون اساسی به دست آورد. اما، او پیش از نهایی شدن متن قانون اساسی و قبل از تصویب برخی مواد مهم این قانون چشم از جهان فروبست. طالقانی معتقد بود که مجلس خبرگان قانون اساسی باید بر مبنای مدیریت شورایی کشور و از پایین به بالا انتخاب می‌شد تا مشکلات و اختلافات بعدی در جریان تأسیس حکومت بعد از انقلاب پیش نمی‌آمد.
همچنین، طالقانی در یکی از جلسات، در اعتراض به برگزاری نشست‌های این مجلس در محل سابق مجلس سنای رژیم شاه بر زمین نشسته و گفته است: «از نشستن روی صندلی‌ای که سناتورها روی آن نشسته‌اند نفرت دارم.» او معتقد بود این مجلس باید در مسجد و به دور از تشریفات باشد.

ادامه مطلب

خطبه‌های طالقانی در نماز جمعه چهارم

آیت‌الله طالقانی به نماز جمعه توجه ویژه داشت و بارها در مسجد هدایت از اهمیت آن سخن گفته بود و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بانی برگزاری نماز جمعه در مسجد جامع نارمک بود. بنابراین شش ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی پیشنهاد کرد سنت نماز جمعه احیاء شود. با موافقت امام خمینی(ره) با این امر، امامان جمعه در سراسر کشور منصوب شدند و طالقانی نیز به عنوان امام جمعه تهران، نمازهای باشکوهی را در دانشگاه تهران با حضور جمع زیادی از مردم اقامه کرد. آخرین نماز جمعه به امامت او نیز در بهشت زهرا برگزار شد.
بیست و ششم مرداد ماه ۱۳۵۸، برابر با بیست و سوم ماه رمضان، چهارمین نماز جمعه به امامت آیت‌الله طالقانی برگزار شد که اولین روز قدس نیز بود. او در خطبۀ اول این نماز به ناآرامی‌هایی که در برخی از شهرهای کشور در جریان بود، اشاره کرد و ضمن اعتراض به این وضعیت، عاملان این ناآرامی‌ها را آلت دست بیگانه خواند و نسبت به عقاب الهی هشدار داد. در خطبۀ دوم ، طالقانی به موضوع فلسطین پرداخت. او ضمن معرفی مسجد الاقصی و مسجد الحرام به عنوان دو منبع توحید در شرق و غرب اعلام کرد صهیونیزم در مسیری عکس مسیر انبیا است. خطیب جمعه تهران، همچنین مسئله فلسطین را مسئلۀ همۀ انسان‌های آزاد دانست و ملت‌های مسلمان را به چاره‌اندیشی در این باره فراخواند. در پایان خطبۀ دوم طالقانی دوباره به مسئله ناآرامی‌های پاوه اشاره و تهدید کرد که ملت مسلمان عاملان آن را سر جای خود می‌نشانند.

ادامه مطلب

خطبه‌های طالقانی در نماز جمعه سوم

آیت‌الله طالقانی به نماز جمعه توجه ویژه داشت و بارها در مسجد هدایت از اهمیت آن سخن گفته بود و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بانی برگزاری نماز جمعه در مسجد جامع نارمک بود. بنابراین شش ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی پیشنهاد کرد سنت نماز جمعه احیاء شود. با موافقت امام خمینی(ره) با این امر، امامان جمعه در سراسر کشور منصوب شدند و طالقانی نیز به عنوان امام جمعه تهران، نمازهای باشکوهی را در دانشگاه تهران با حضور جمع زیادی از مردم اقامه کرد. آخرین نماز جمعه به امامت او نیز در بهشت زهرا برگزار شد.
نوزدهم مرداد ماه ۱۳۵۸، برابر با شانزدهم ماه رمضان، سومین نماز جمعه به امامت آیت‌الله طالقانی برگزار شد. او در خطبۀ اول این نماز ضمن این که حیات را محور اعتقادات اسلامی خواند، تأکید کرد قانون برای آن که الهی باشد، باید بر محور زنده کردن جامعه قرار گیرد. او همچنین، مردم را به هوشیاری در مقابل فتنه‌ها، که به کل جامعه آسیب می‌زند، فراخواند. طالقانی در خطبۀ دوم به موضوع تسبیح الهی و«تزکیه» پرداخت و تاکید کرد ابتدا باید تزکیه صورت بگیرد و انسان به وجه فطری خود بازگردد و سپس، عقل صحیح را کسب کند و در همین چارچوب جامعه که همچنان غبار دوران طاغوت را دارد نیز باید از این غبار پاک شود.

ادامه مطلب

یادبود علی شریعتی

آیت‌الله طالقانی در ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۵۸ در مراسمی که به مناسبت سالروز سفر بی‌بازگشت علی شریعتی به خارج از کشور (معروف به سالگرد هجرت) در دانشگاه تهران برگزار شد، سخنرانی کرد. او در این سخنرانی ضمن تفسیر آیه ۱۱ سورۀ رعد، ویژگی بارز مرحوم شریعتی را شکاکیت او در همۀ مسائل و تلاش صادقانۀ وی برای یافتن پاسخ شک عنوان کرد و این روحیه را رمز موفقیت او در جذب جوانانی که مرعوب یا مجذوب مکاتب مختلف شده بودند دانست. طالقانی همچنین با ذکر خاطراتی از شریعتی، روحیۀ انتقادپذیری وی را ستود و از مخاطبان خود خواست به راه و روش او عمل کنند.

ادامه مطلب

سخنرانی مدرسۀ فیضیه

در فروردین ۱۳۵۸ دو تن از فرزندان آیت‌الله طالقانی (ابوالحسن و مجتبی) توسط برخی اعضای کمیتۀ انقلاب (از جمله محمد غرضی) دستگیر شدند. این اتفاق با واکنش تند آیت‌الله طالقانی و سفر اعتراضی به رامسر روبرو شد. به خصوص که ناآرامی‌های کردستان هم اتفاق افتاده بود و این مسائل ایشان را به این نتیجه رساند که نسبت به برخی روندهایی که در حال جا افتادن بود، موضع بگیرد. سفر اعتراضی ایشان با همراهی مردم و گروه‌های سیاسی روبرو شد و تظاهرات و تجمع‌هایی در حمایت از ایشان صورت گرفت.
در این شرایط، امام خمینی، فرزندش احمد خمینی را برای بازگرداندن ایشان به رامسر فرستاد. آیت‌الله طالقانی با آمدن احمد خمینی به همراه او عازم قم شدند. در این سفر به منزل احمد خمینی و نیز منزل آیت‌الله اشراقی داماد امام خمینی رفتند. در نهایت هم در ۳۱ فروردین یکی از مهم‌ترین سخنرانی‌های بعد از انقلاب خود را در مدرسۀ فیضیه قم انجام داد.
ایشان در این سخنرانی از حق تعیین سرنوشت مردم توسط خودشان قاطعانه دفاع کرد و در خصوص انحراف از خواست تودۀ مردم هشدار داد و حتی از حضور کمونیست‌ها در شوراهای محلی در صورت انتخاب از سوی مردم دفاع کرد.

ادامه مطلب

مراسم بازگشایی حسینیه ارشاد

حسینیه ارشاد که محلی برای اجتماع نواندیشان دینی و سخنرانی علی شریعتی و مرتضی مطهری بود، در طول دهه پنجاه با اجبار حکومتی تعطیل شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، این حسینیه در ساعت هفت بعد از ظهر پنجشنبه، شانزدهم فروردین ماه ۱۳۵۸ با حضور جمع گسترده‌ای از مردم و مسئولان دولت موقت بازگشایی شد. آیت الله طالقانی نیز جزء مدعوین این مراسم بوده است.

ادامه مطلب

سخنرانی دوم آیت الله طالقانی در میدان آزادی سنندج

با آغاز ناآرامی در کردستان در اواخر اسفندماه سال ۱۳۵۷، آیت‌الله طالقانی به درخواست پنج نفر از اعضای جمعیت کردهای مقیم مرکز، همراه هیأتی از اعضای شورای انقلاب شامل محمد بهشتی، اکبر هاشمی رفسنجانی، ابوالحسن بنی‌صدر، وزیر کشور، احمد صدر حاج سیدجوادی، و شکرالله پاک‌نژاد (رهبر گروه فلسطین قبل از انقلاب و جبهه دموکراتیک ملی ایران بعد از انقلاب) و افرادی دیگر در روز اول فروردین ماه ۱۳۵۸، به سنندج سفر کرد. دیدار با اعضای شورای موقت شهر سنندج و جلسه با علامه مفتی‌زاده و عزالدین حسینی(از علمای کرد اهل تسنن)، سخنرانی در میدان اصلی و میدان آزادی در جمع مردم سنندج و عیادت مجروحان در بیمارستان شهر از برنامه‌های این سفر بودند.
متن حاضر، سخنرانی آیت‌الله طالقانی به تاریخ پنجم فروردین ۱۳۵۸ در میدان آزادی سنندج، با حضور مردم این شهر است. طالقانی در این سخنرانی با اذعان به محرومیت‌ منطقه کردستان از تلاش حکومت جدید برای رفع این مشکلات گفته و خبر داده است برای برقراری آرامش در شهر، فعلا شورای موقتی برای یک هفته تشکیل می‌شود و سپس در انتخاباتی که برگزار خواهد شد اعضای شورای شهر سنندج با آرای عمومی انتخاب می‌شوند. او در پایان مردم را دعوت کرده است تا در رفراندوم تعیین شکل نظام سیاسی ایران که چند روز بعد در سراسر ایران برگزار می‌شود نیز شرکت کنند. متأسفانه کلمات ابتدایی این سخنرانی در متن موجود نیستند.

ادامه مطلب

سخنرانی بر مزار مصدق

چهاردهم اسفند ۱۳۵۷ مصادف با سالگرد درگذشت محمد مصدق- نخست وزیر اسبق ایران و از رهبران نهضت ملی شدن صنعت نفت که با کودتا برکنار شد- دوستداران او فرصت را مغتنم شمردند تا در سایه پیروزی انقلاب اسلامی برای نخستین بار بر سر مزار او گرد هم آیند. تدارکات و برگزاری مراسم به صورت عمده توسط جبهه ملی و جبهه دموکراتیک ملی انجام شد، اما احزاب و شخصیت‌های دیگر نیز از مردم برای حضور در این مراسم دعوت کرده بودند. بنابراین اعضای شورای انقلاب، آیت‌الله طالقانی را به عنوان سخنران این مراسم انتخاب کردند تا با حضور او، از درگیری احتمالی بین نیروهای مختلف سیاسی در محل پیشگیری کنند. جمعیت زیادی در این مراسم حضور یافتند و این تنها مراسم سالگرد مصدق بود که با مجوز رسمی دولت برگزار شد.
طالقانی در سخنرانی خود به این مناسبت، از شخصیت مصدق تجلیل کرد و ضمن بازخوانی مختصر تاریخ ایران از زمان مشروطیت تا انقلاب اسلامی، به تحلیل علت شکست جنبش‌های مردمی از جمله نهضت ملی پرداخت و با تاکید بر ضرورت درس آموزی انقلابیون از این شکست‌ها خواستار حفظ وحدت و کنار گذاشتن اختلاف‌ها در شرایط حساس کشور پس از پیروزی انقلاب شد.

ادامه مطلب