در فروردین ۱۳۵۸ دو تن از فرزندان آیت‌الله طالقانی (ابوالحسن و مجتبی) توسط برخی اعضای کمیتۀ انقلاب (از جمله محمد غرضی) دستگیر شدند. این اتفاق با واکنش تند آیت‌الله طالقانی و سفر اعتراضی به رامسر روبرو شد. به خصوص که ناآرامی‌های کردستان هم اتفاق افتاده بود و این مسائل ایشان را به این نتیجه رساند که نسبت به برخی روندهایی که در حال جا افتادن بود، موضع بگیرد. سفر اعتراضی ایشان با همراهی مردم و گروه‌های سیاسی روبرو شد و تظاهرات و تجمع‌هایی در حمایت از ایشان صورت گرفت.
در این شرایط، امام خمینی، فرزندش احمد خمینی را برای بازگرداندن ایشان به رامسر فرستاد. آیت‌الله طالقانی با آمدن احمد خمینی به همراه او عازم قم شدند. در این سفر به منزل احمد خمینی و نیز منزل آیت‌الله اشراقی داماد امام خمینی رفتند. در نهایت هم در ۳۱ فروردین یکی از مهم‌ترین سخنرانی‌های بعد از انقلاب خود را در مدرسۀ فیضیه قم انجام داد.
ایشان در این سخنرانی از حق تعیین سرنوشت مردم توسط خودشان قاطعانه دفاع کرد و در خصوص انحراف از خواست تودۀ مردم هشدار داد و حتی از حضور کمونیست‌ها در شوراهای محلی در صورت انتخاب از سوی مردم دفاع کرد.