با توجه به گزارش‌های مختلفی که از صید بی‌رویه ماهی در دریای خزر به دفتر آیت‌الله طالقانی می‌رسید، این دفتر در اسفند ماه ۱۳۵۷، با صدور پیامی، ضمن برشمردن مضرات صید بی‌رویه ماهی برای عموم مردم و منافع کشور، از ماهیگیران تقاضا کرد تا با پیروی از دستورالعمل‌های شرکت سهامی شیلات، دام‌های ماهی‌گیری خود را از دریاچه‌ها و رودها خارج سازند.
متن حاضر تفسیر سوره الزلزال به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد ششم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. آیت‌الله طالقانی در تفسیر این سوره از زلزله و نشانه‌های این‌چنینی طبیعت که حامل خبر و عبرت هستند، صحبت کرده است.
این جلد که تفسیر بخش دوم جزء سی‌ام است، از سوره اعلی تا سوره ناس را در برمی‌گیرد. تفسیر جزء سی‌ام پس از جزء اول قرآن کریم و در مدت حبس در زندان قصر به نگارش درآمده و پس از آزادی مؤلف، توسط وی ویرایش و منتشر شده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.
متن حاضر تفسیر آیات ۶ تا ۱۶ سوره نباء به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد پنجم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. طالقانی در تفسیر این آیات که دربارۀ زمین و نسبت آن با آسمان و جهان است، از داده‌های علمی روز بهره جسته است.
این جلد از این مجموعۀ شش جلدی، تفسیر بخش نخست جزء سی‌ام، از سورۀ نبأ تا سورۀ طارق، را در برمی‌گیرد. تفسیر جزء سی‌ام پس از جزء اول قرآن کریم و در مدت حبس در زندان قصر به نگارش درآمده و پس از آزادی مؤلف، توسط وی در سال ۱۳۴۶ ویرایش و منتشر شده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.
این متن از جمله سخنان آیت‌الله طالقانی است که در دهۀ چهل شمسی (از شهریور ۱۳۴۳ الی اردیبهشت ۱۳۴۴) زندان قصر ایراد کرده است. ایشان در این سخنان که در تاریخ هفتم آبان ماه ۱۳۴۳ ایراد شده، با استفاده از مفهوم استعانت کوشیده‌اند پاسخی به اضطراب‌های بشری بدهند.
آیت‌الله طالقانی در زمانی که در زندان به سر می‌برده، به صورت منظم و نیز پراکنده سخنانی در چارچوب درس‌آموزی از قرآن و بهره‌گیری از مضامین آن برای زندگی روزمره انسان‌ها ایراد کرده است که بخش منظم آن در کتاب پرتوی از قرآن به صورت تفسیر قرآن و بخش پراکندۀ آن بعدها ذیل بخش «با قرآن در زندان» در کتاب «درس‌های قرآنی» منتشر شده است. این متن‌ها بر اساس یادداشت‌های شخصی محمدمهدی جعفری از آن سخنرانی‌ها تهیه شده که دربارۀ آن چنین توضیح داده است:
«آنچه در این بخش به نظر خواننده می‌رسد، پس از چهل سال (از ۱۳۴۳/۰۶/۱۹) از دفتری به خط ناخوانای این کمترین استخراج شده است که خودم نیز بعد از چهل سال آنها را به زحمت می‌خواندم و کلمات و جملات را از روی حدس و گمان شخصی به هم ارتباط می‌دادم. لذا این مطالب را نه می‌توان «تقریرات» آیت‌الله طالقانی دانست و نه سخنرانی‌های ضبط شدۀ ایشان به حساب آورد. بلکه برداشت‌هایی است، غالباً نقل به مضمون، از این کمترین که گاه برای تکمیل جمله‌ای و مطلبی از خاطرۀ دچار پیری شده، و احیاناً به فراموشی افتاده، سود جسته‌ام و گاه نیز از منابعی استفاده شده است.»
آیت‌الله طالقانی این مقاله را در مرداد ماه سال ۱۳۳۸ در مجلۀ مجموعه حکمت منتشر کرده و در آن طبیعت، غریزه و فطرت را سه عامل تغییر، نظم و یا فساد در جهان دانسته است. از نظر او، انسان برای آن که از سیطرۀ وضع طبیعی و غریزی خود فراتر برود، باید به فطرتش متوسل شود. فطرت، عقل استعدادی است که در مقابل عقل اکتسابی قرار دارد. طالقانی در این مقاله بیان می‌کند که فطرت نخستین ظهور عقل، مبدأ ادراکات و نیز فصل ممیز انسان است.
آیت‌الله طالقانی در سال ۱۳۲۵ به درخواست اداره تبلیغات وقت، مجموعه مطالبی را برای رادیو ارسال کرد که در قالب سلسله برنامه‌هایی از ۱۹ بهمن ۱۳۲۵ تا ۴ تیر ۱۳۲۶ از این رسانه پخش شد. این مطالب توسط گوینده رادیو خوانده می‌شدند و طالقانی متن آنها را بعدا در قالب کتاب «گفتارها» نیز منتشر کرد. این برنامه‌ها در روزگاری پخش می‌شد که عموم متشرعین و روحانیان استفاده از رادیو را دارای اشکال می‌دانستند.
مطلب حاضر متن یکی از این برنامه‌هاست که در سوم فروردین ۱۳۲۶ منتشر شده است. آیت‌الله طالقانی در این مطلب، به مناسبت عید نوروز، به تغییراتی که در سبک زندگی و فرهنگ مردم ایران با ورود اسلام ایجاد شد، اشاره کرده است. او عید نوروز را یکی از رسوم حسنه ایران باستان برمی‌شمرد که اسلام سنت‌های پسندیدۀ آن را حفظ و رسوم ناپسندش را حذف کرد.
کتابخانه آنلاین «طالقانی و زمانه ما»، محصول یک تلاش علمی به منظور جمع آوری مجموعه آثار مرتبط با آیت الله سید محمود طالقانی، روحانی نواندیش و یکی از سیاست ورزان تاثیرگذار در روند تاریخ معاصر ایران، و انتشار آزاد آن برای عموم پژوهشگران، اندیشمندان و علاقهمندان است.
کلیه حق و حقوق برای مجتمع فرهنگی آیت الله طالقانی محفوظ می باشد. طراحی سایت دنیا وردپرس
