پس از تسلط فرقۀ دموکرات بر آذربایجان در سال ۱۳۲۴، حکومت خودمختاری آذربایجان به منطقۀ زنجان هم تسلط یافت. با این حال، در زنجان مقاومت‌هایی در مقابل قشون غلام‌یحیی دانشیان یکی از سازمان‌دهندگان نیروی نظامی فرقۀ دموکرات موسوم به فدایی‌ها، از جمله توسط محمود ذوالفقاری از خوانین منطقۀ زنجان صورت گرفت. در نهایت، با ورود ارتش در آذر ماه ۱۳۲۵ این حکومت سقوط کرد. اما قبل از تبریز، این زنجان بود که دوباره به دست حکومت مرکزی افتاد. آیت‌الله طالقانی به درخواست نشریۀ آیین اسلام، در همان آذر ماه به زنجان رفت و گزارش زیر را دربارۀ وضعیت این منطقه پس از خروج نیروهای فرقۀ دموکرات تهیه کرد.
نشریۀ آیین اسلام در شمارۀ مسلسل ۱۴۱ از سال سوم خود که در تاریخی بین ۷ آذر ۱۳۲۵ تا ۲۲ آذر ۱۳۲۵ منتشر شده است، این گزارش را منتشر کرده است.