خطبه‌های طالقانی در نماز جمعه چهارم

آیت‌الله طالقانی به نماز جمعه توجه ویژه داشت و بارها در مسجد هدایت از اهمیت آن سخن گفته بود و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بانی برگزاری نماز جمعه در مسجد جامع نارمک بود. بنابراین شش ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی پیشنهاد کرد سنت نماز جمعه احیاء شود. با موافقت امام خمینی(ره) با این امر، امامان جمعه در سراسر کشور منصوب شدند و طالقانی نیز به عنوان امام جمعه تهران، نمازهای باشکوهی را در دانشگاه تهران با حضور جمع زیادی از مردم اقامه کرد. آخرین نماز جمعه به امامت او نیز در بهشت زهرا برگزار شد.
بیست و ششم مرداد ماه ۱۳۵۸، برابر با بیست و سوم ماه رمضان، چهارمین نماز جمعه به امامت آیت‌الله طالقانی برگزار شد که اولین روز قدس نیز بود. او در خطبۀ اول این نماز به ناآرامی‌هایی که در برخی از شهرهای کشور در جریان بود، اشاره کرد و ضمن اعتراض به این وضعیت، عاملان این ناآرامی‌ها را آلت دست بیگانه خواند و نسبت به عقاب الهی هشدار داد. در خطبۀ دوم ، طالقانی به موضوع فلسطین پرداخت. او ضمن معرفی مسجد الاقصی و مسجد الحرام به عنوان دو منبع توحید در شرق و غرب اعلام کرد صهیونیزم در مسیری عکس مسیر انبیا است. خطیب جمعه تهران، همچنین مسئله فلسطین را مسئلۀ همۀ انسان‌های آزاد دانست و ملت‌های مسلمان را به چاره‌اندیشی در این باره فراخواند. در پایان خطبۀ دوم طالقانی دوباره به مسئله ناآرامی‌های پاوه اشاره و تهدید کرد که ملت مسلمان عاملان آن را سر جای خود می‌نشانند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد دوم؛ تفسیر سورۀ بقره، آیات ۲۱۷ تا ۲۲۳

متن حاضر تفسیر آیات ۲۱۷ تا ۲۲۳ سوره بقره به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد دوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. آیت‌الله طالقانی در تفسیر این آیات ابتدا توضیحاتی دربارۀ جنگ در ماه‌های حرام و در حریم مسجدالحرام می‌دهد و سپس، آیات مربوط به احکام شراب، مستی، قمار و نزدیکی با زنان در مدت عادت ماهیانه را شرح می‌دهد.
اثر حاضر، جلد دوم مجموعه شش جلدی «پرتوی از قرآن» است که تفسیر جزء دوم قرآن کریم (آیات ۱۴۳ تا پایان سوره بقره) را در برمی‌گیرد. این جلد پس از تفسیر جزء سی‌ام به رشتۀ تحریر درآمده و نخستین بار در فاصله سال‌های ۱۳۴۶ تا ۱۳۴۸ به چاپ رسیده است.
لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

سخنرانی در مؤتمر اسلامی بیت‌المقدس (۱۳۴۰)

وحدت مسلمانان و همکاری میان ملت‌های مسلمان از موضوعات مورد توجه و تأکید آیت‌الله طالقانی بود. همین امر باعث شد که او در برخی از کنفرانس‌های اسلامی شرکت کند. دورۀ سوم کنفرانس «المؤتمر الاسلامی العالم» که در شهر بیت‌المقدس و در دی ماه ۱۳۴۰ (برابر با رجب ۱۳۸۱ قمری) برگزار شد، از جمله آن کنفرانس‌ها بود. طالقانی که در این نشست ریاست هیأت ایرانی را بر عهده داشت، به تاریخ پانزدهم دی ماه ۱۳۴۰ سخنرانی‌ای در آن انجام داد.
چند ماه بعد از حضور طالقانی در کنفرانس اسلامی بیت‌المقدس و در شهریور ۱۳۴۱ متن آن سخنرانی توسط علی‌اکبر تشیّد در کتاب «الذریعه انموزج» به چاپ رسید.
طالقانی سخنرانی خود را با حمد و ستایش پروردگار و درود بر پیغمبر اسلام آغاز کرده و با ذکر آیاتی قرآن اهمیت و ارزش مؤتمر اسلامی را یادآور شده است. در نهایت، نیز به نمایندگی از ملت ایران آرزوی اتحاد مسلمانان برای احقاق حقوق خود از دشمنان را کرد.
همچنین، خود طالقانی گزارشی از این کنگره در قالب یک مقاله با عنوان «متفکرین اسلام گرد هم می‌آیند» به چاپ رسانده که ذیل عنوان «شرکت در کنفرانس اسلامی بیت‌المقدس (۱۳۴۰)» در این کتابخانه آرشیو شده است.

ادامه مطلب

به سوی خدا می‌رویم؛ از مکه تا عرفات

متن حاضر بخش هفتم کتاب «به سوی خدا می‌رویم» نوشتۀ آیت‌الله طالقانی است. در این بخش از کتاب، طالقانی سفرش را از زمان ورود به مکه تا زمانی که به صحرای عرفات می‌روند، شرح می‌دهد.
لازم به یادآوری است که این کتاب حاصل سفر حج آیت‌الله طالقانی در تابستان سال ۱۳۳۱ است. او در این سفر یادداشت‌هایی می‌نویسد که یک سال بعد به صورت کتاب منتشر می‌شود. کتاب با شرح ماجرای ساخته شدن خانه خدا با استناد به آیات قرآن کریم، آغاز شده و در ادامه پس از توضیحاتی درباره آداب حج، سفرنامه حج آیت‌الله طالقانی آمده است. نویسنده در شرح سفر خود، به فراخور رویدادها گاهی به حوادث تاریخ اسلام نیز می‌پردازد و در مواردی فلسفه اعمال حج را توضیح می‌دهد.

ادامه مطلب