پرتوی از قرآن، جلد سوم؛ تفسیر سورۀ آل‌عمران آیات ۳۳ تا ۵۱

متن حاضر تفسیر آیات ۳۳ تا ۵۱ سورۀ آل‌عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد سوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. آیت‌الله طالقانی در تفسیر این آیات، پس از شرح داستان حضرت مریم و ذکریا و تولد مسیح (ع)، مفهوم اصطفاء را به کمک علم ژنتیک و توارث شرح داده و همچنین داستان تولد یحیی را تفسیر کرده است.
اثر حاضر، جلد سوم این مجموعۀ شش جلدی است که تفسیر آیات ۱ تا ۱۲۰ سوره آل عمران را در برمی‌گیرد. این کتاب در فاصله سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ نگارش یافته است و نخستین بار در سال ۱۳۵۸ پس از وفات طالقانی منتشر شده است. لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

پرتوی از قرآن، جلد سوم؛ تفسیر سورۀ آل‌عمران آیات ۱ تا ۹

متن حاضر تفسیر آیات ۱ تا ۹ سورۀ آل‌عمران به قلم آیت‌الله طالقانی است که در جلد سوم کتاب «پرتوی از قرآن» آمده است. آیت‌الله طالقانی در تفسیر این آیات، مفهوم فرقان، ام‌الکتاب و محکم و متشابه را در خصوص قرآن و نزول آن شرح داده است.
اثر حاضر، جلد سوم مجموعۀ شش جلدی «پرتوی از قرآن» است که تفسیر آیات ۱ تا ۱۲۰ سوره آل عمران را در برمی‌گیرد. این کتاب در فاصله سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ نگارش یافته است و نخستین بار در سال ۱۳۵۸ پس از وفات طالقانی منتشر شده است. لازم است یادآور شویم کتاب‌های «پرتوی از قرآن» از مهمترین آثار آیت‌الله طالقانی است. او راه رهایی مسلمانان از تفرقه و نیز راه رستگاری انسان را در ناملایمات و گمراهی‌های عصر مدرن بازگشت به قرآن کریم می‌دانست. بنابراین پس از سال‌ها تفسیر شفاهی قرآن بر منبر و در جلسات مختلف، از سال ۱۳۴۱ تصمیم گرفت یک مجموعه تفسیر را به رشته تحریر درآورده و منتشر کند.

ادامه مطلب

سخنرانی عید فطر ۱۳۴۸

آیت‌الله طالقانی در خطبه نماز عید فطر سال ۱۳۴۸ که در مسجد هدایت ایراد کرد، ابتدا به بحث فطرت پرداخت و با بیان این که انسان‌ها فطرتاً موحد هستند و اختلاف بعد از آن ایجاد می‌شود که عقل اکتسابی جای عقل فطری را می‌گیرد، رسالت پیامبران را بشارت و انذار به پیامدهای عمل دانست. او همچنین، بر حاکمیت کتاب خدا به جای حاکمیت فرد تأکید کرد و گفت کسانی که فقط به رساله عمل می‌کنند، دین را نفهمیده‌اند، چرا که اصل دین حرکت به سمت حاکمیت کتاب است.
سپس طالقانی به وضعیت فلسطین و آوارگان فلسطینی اشاره کرد و کمک به مسلمان را امری فرامرزی دانست. در آن مقطع (خرداد ۱۳۴۸ ، ژوئن ۱۹۶۹) درگیری‌های در فلسطین افزایش یافته و به موج آوارگی فلسطینی‌ها که از ۱۹۶۷ و پس از جنگ ۶ روزه آغاز شد، دامن زده بود. بنابراین طالقانی با تأکید بر لزوم کمک به آوارگان فلسطینی، بعد از این سخنرانی، فطریۀ خود را به فلسطینیان اختصاص داد و گروهی از مردم هم در این عمل از او پیروی کردند.

ادامه مطلب

سلسله جلسات تفسیر قرآن برای انجمن اسلامی دانشجویان (از ۲۳ مرداد تا ۳ مهر ۱۳۲۶)؛ تفسیر سورۀ بقره، جلسه سوم تا نهم

آیت‌الله طالقانی از روزهای ابتدایی تأسیس انجمن اسلامی دانشجویان ارتباط نزدیکی با این تشکل داشت. او از سال ۱۳۲۶ تا سال ۱۳۲۸ با هدف تفسیر قرآن برای دانشجویان جلساتی برگزار کرد و بعد از آن نیز از این دست جلسات برای آنها تشکیل داد.
متن موجود اقتباسی از محتوای جلسۀ سوم تا نهم این سلسله سخنرانی است که در شش شماره پیاپی نشریۀ آیین اسلام به چاپ رسیده است.
طالقانی در این جلسات به تفسیر آیات ابتدایی سورۀ بقره پرداخته است. در جلسۀ سوم او دربارۀ قرآن و شک نبودن در آن و نیز دربارۀ کلمۀ متقی و معنای آن بحث کرده است. در جلسۀ چهارم این سلسله سخنرانی طالقانی دربارۀ معنی کلمۀ کفر و ارتباط آن با کافر بودن صحبت کرده و از تأثیرپذیری انسان از احساسات و پیوندش با کفر ورزیدن سخن گفته است. در جلسۀ بعدی، او بحث دربارۀ کافران را ادامه داده و نیز گروه سومی را که نه مؤمن هستند و نه چون کافران صراحت دارند، معرفی کرده است. این گروه که منافقان هستند، موضوع ادامه بحث طالقانی بوده است. در جلسۀ ششم، طالقانی در ادامه تفسیر آیات ابتدایی سورۀ بقره به موضوع تقوا و ایمان بازمی‌گردد و بر اساس آیات مورد بحثش دربارۀ قرآن و این که نمونه‌ای مثل آن نیست، صحبت می‌کند. او در جلسۀ هفتم دربارۀ ایمان و بشارت‌هایی که به مؤمنان داده شده، بحث کرده است. در جلسۀ بعدی طالقانی می‌گوید که این آیات مقدمۀ کتاب قرآن هستند و دربارۀ پیامد مقدمه بودن این آیات و علت آن بحث می‌کند. او در جلسۀ نهم، گروه فاسقین را معرفی می‌کند.
لازم است یادآور شویم که هفته‌نامه آیین اسلام به مدیریت مسئولی نصرت‌الله نوریانی از مهم‌ترین نشریات مذهبی-سیاسی دوره پهلوی دوم محسوب می‌شود که در حد فاصل سال‌های ۱۳۲۳ تا ۱۳۳۴ منتشر می‌شد. همچنین چهار شمارۀ این نشریه نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ انتشار یافت. از آیت‌الله طالقانی مقالات و گزارش سخنرانی‌های متعددی در دوره اول انتشار این نشریه دیده می‌شود.

ادامه مطلب